Tüzük Kurultayı'nda konuşan Özel: Anayasa 'her doğan' için yapılır, 'Erdoğan' için değil

Divan Başkanlığı'na Gülhan Zeybek seçildi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, salona eski genel başkanları ile birlikte girdi.
Özgür Özel’in konuşmasından önce CHP yönetiminin göreve geldiği 10 ayda yaptıklarını anlatan bir sinevizyon gösterildi.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından Özgür Özel açılış konuşması için kürsüye çıktı.
CHP Tüzük Kurultayı'nda konuşan Genel Başkan Özel, anayasa konusunda "Anayasalar toplumsal mutabakat besinleri. Anayasalar 'her doğan' için yapılır, 'Erdoğan' için anayasa yapılmaz" dedi.
Sivas’ta, Atatürk ve Kongre Müzesi bahçesinde düzenlenen Sivas Kongresi’nin 105. Yıl Dönümü Töreni’nde konuşan CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Mustafa Kemal’in İzmir’in işgalinden sonra uzun süredir niyetlendiği büyük yolculuğa 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan başladığını söyledi.

Mustafa Kemal’in başlattığı Milli Mücadele yolculuğunun ilk durağının 19 Mayıs’ta Samsun olduğunu anımsatan Özel, şunları kaydetti:
“Mustafa Kemal’in, 19 Mayıs günü çıktığı Samsun’dan Havza, Amasya, Erzurum’dan sonraki beşinci durağı Anadolu’nun tarihi kenti Sivas oldu. Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal, ülkenin dört bir yanından gelen 41 delegeyle Sivas Kongresi’ni açtı. Sivas Kongresi, alınan kararlar itibarıyla bağımsızlığımıza, sonra da Cumhuriyet’imize uzanan yolun en önemli adımlarının atıldığı kongredir. Bu kongre manda ve himayenin kabul edilemez olduğu fikrinin perçinlendiği ve kayda geçirildiği hem de milli istiklalin sağlanması için milli iradeyi hakim kılmanın esas olduğunun teyit edildiği, vurgulandığı ve kayıt altına alındığı kongredir. Bölgesel değil, ulusal bir kongre hüviyetine sahip olan Sivas Kongresi’nin en önemli kazanımlarından bir tanesi, kendi bölgelerinde mücadele veren cemiyet, dernek ve bağımsız yapıların Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti altında birleştirilmesi olmuştur”

“ADIMLARIMIZI BAĞLILIK İÇİNDE ATIYORUZ”
Sivas Kongresi’nin, bağımsızlıktan asla vazgeçilmediğinin dünyaya ilan edildiği kararların alındığı tarihi kongre olduğunu vurgulayan Özel, “Atatürk, yıllar sonra bu kongreyi şu sözlerle tanımlayacaktır, ‘Bir milletin kurtuluşunu hazırlayan kararların verildiği yer, Sivas Kongresi’dir.’ 105 yıl sonra bağımsızlığımıza giden bu taşların döşendiği, bu tarihi mekanlarda bulunmanın mutluluğunu yaşıyorum. Böyle bir günde yüreğinde vatan, millet, bayrak ve Atatürk sevgisi olan Sivaslılarla birlikte olmaktan gurur duyuyorum. Bu toplantıya benimle birlikte partimizin önceki genel başkanları Sayın Altan Öymen, Hikmet Çetin ve Sayın Murat Karayalçın’ın da katılmış olmasını çok anlamlı buluyorum.” ifadelerini kullandı.

Anadolu’yu düşmandan temizleyip bağımsız bir devlet kuran yapının, Cumhuriyet’in kurulmasına giden yolda Cumhuriyet Halk Fırkası adını alıp daha sonra da Cumhuriyet Halk Partisi’ne dönüştüğünü anlatan Özel, şöyle devam etti:
“Biraz önce çeşitli siyasi partilerin tarihi geçmişlerine yapılan atıflara katkı olarak buradan büyük bir onurla bir tarihi hatırlatmayı da ben yapmak istiyorum. Sivas Kongresi’nde, Anadolu’daki işgale karşı mücadele veren tüm yapılar, tüm dernekler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleşmiştir. Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, kurtuluşun, İstiklal Savaşı’nın nüvesini oluşturan, omurgasını oluşturan yapıdır ve bu yapı önümüzdeki süreçte bütün Anadolu’nun şahit olduğu bir kenetlenmeyi hayata geçirecek ve İstiklal Savaşı’nı kazanacak olan mücadeleyi başlatacak ve sürdürecek olan yapıdır. Bu yapı Cumhuriyet’in kurulmasına giden yolda Cumhuriyet Halk Fırkası adını alıp daha sonra da Cumhuriyet Halk Partisi’ne dönüşecektir. Cumhuriyet Halk Partisinin 1927 yılında yapılan ve resmen birinci kongresi olarak açılan kongrede Gazi Mustafa Kemal Atatürk hem açılışta, hem kongrede okuduğu büyük Nutuk’ta, Cumhuriyet Halk Partinin ilk kongresinin yapılmakta olan 1927 Kongresi değil, 4 Eylül 1919’da başlamış olan Sivas Kongresi olduğunu kayda geçirmiş ve büyük Nutuk’ta yer vermiştir. Bunu büyük onur, gururla buradan ilan etmek isterim ki bizler bugün tüm adımlarımızı 105 yıl önce Sivas’ta atılan kararlara bağlılık içinde atıyoruz, atmaya devam edeceğiz. Kurucu kadrolarımızdan aldığımız ilhamla Cumhuriyet’imizi korumak ve yüceltmek için bir asır önceki azimle çalışıyor, bu yolda mücadelemizi kararlılıkla büyütüyoruz. Hedefimiz, gelecek nesillere daha güçlü, daha zengin, daha özgür ve daha adil bir Türkiye’yi miras bırakmaktır. Bu, bizim tarihi sorumluluğumuzdur”

“EN BÜYÜK BAŞARILARI GETİRDİ”
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün tüm kararları meclis yoluyla, meclis üyelerinin oylarıyla aldığını ifade eden Özel, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bugün bizimle birlikte bu törenlere başkanlık eden Sayın Meclis Başkanvekilimizin yönettiği pek çok oturuma iştirak etmiş. O’nun oradaki söze ve milletin vekilinin sözüne duyduğu saygıyı bir kez daha teyit ederek burada 8 gün boyunca 41 kişinin hiçbir süre kısıtlaması olmaksızın özgürce tartışmasının bir milli mücadelenin başlangıç fitilini ateşlediğini unutmayalım. Bazı günler Mecliste bir dakika için çıkan kavgaları, bazı günler Mecliste bazı sözlere duyulan tahammülsüzlükleri ve onu kaba kuvvetle bastırmaları… Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün gücünde, erkinde, vasfında birinin kendisine karşı kongreye başkan adayı sunanlara dakikalarca, saatlerce müzakere edip bütün kararları en sonunda oya sunarak aldığını görmek ve bir kişinin verdiği kararlarla değil de milletin temsilcilerinin verdiği müşterek kararın toplumda en üst rızayı doğurduğunu ve en büyük başarıları getirdiğini bir kez daha hatırlatmak isterim. Bu duygu ve düşüncelerle başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Sivas Kongresi delegelerini ve milli mücadele kahramanlarını minnetle anıyorum. Bugün burada bulunan bu tarihi güne 105. yılında tanıklık eden, iştirak eden herkesi yüreğimdeki vatan, millet, bayrak ve Atatürk sevgisiyle selamlıyor, Türkiye Cumhuriyeti’nin birlik ve bütünlük halinde yüzyılları, bin yılları hep beraber yaşayacağına inancımla hepinizi saygıyla selamlıyorum”

'Dönem sınırı iki dönem öncesine çekildi'
Özgür Özel'in konuşmasında milletvekili dönemlerine değinerek "Dönem sınırı iki dönem öncesine çekildi. Genel Başkanlar için muhalefet maddesini reddettim. Genel başkan dahil herkes ön seçime girecek" dedi.
Partinin eski genel başkanlarından Murat Karayalçın, Altan Öymen, Hikmet Çetin katılırken Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılmadı. Genel Başkan Özgür Özel, 2 Eylül’de Kılıçdaroğlu ile bir araya gelmiş ve tüzüğün taslak metnine dair görüşlerine başvurmuştu.
Kurultayda en önemli tartışmanın “ön seçim”, genel başkan kontenjanının artırılması ve parti kurullarında görev alanlara dönem sınırlaması getirilen maddelerde yaşanması bekleniyor.
Kurultaya sadece delegeler ile onur kurulu üyeleri ve eski genel başkanlar davet edildi.
Tüzük konusundaki tartışmaların uzun sürmesi ve tüzük değişikliği oylamalarının geç saatlere kadar sürmesi öngörülüyor.

Özel'in mesajları
Ankara'da ATO Congressium’da resmen başlayan ve “İkinci Yüzyıl Değişim Kurultayı” adı altında yapılan CHP'nin Tüzük Kurultayı'na seyirci alınmayacak.
Kurultayın öğleden sonraki bölümünde, Tüzük Komisyonu'nun önerileri müzakere edilecek.
Tüzük Komisyonu ve Parti Meclisi (PM) üyeleriyle milletvekili grubu partinin diğer kurullarından gelen öneriler doğrultusunda tüzük taslağına son şeklini vermek için dün bir araya geldi.
Kurultay Başkanlık Divanı'nın oluşmasının ardından, kurultayın açılış konuşmasını yapacak olan Genel Başkan Özgür Özel’in, göreve seçilmesinden bu yana partide yaşanan değişimi anlatması bekleniyor.
Özel’in konuşmasında 31 Mart yerel seçimlerinde partisinin başarısına kapsamlı başlık açacağı, seçimler sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaretiyle başlayan normalleşme sürecine ilişkin değerlendirmede bulunacağı, bu kapsamda parti içinde ve dışından kendisine yöneltilen eleştirilere de yanıt vereceği belirtiliyor.
CHP liderinin tüzük değişikliğinin yanı sıra, parti yönetiminin “iktidara yürüyüş programı” olarak nitelendirdiği program değişikliği ile ilgili de mesajlar vermesi bekleniyor.

Kılıçdaroğlu katılmadı
Kurultaya, CHP ve kendini fesheden Sosyal Demokrat Hakçı Parti’nin (SHP) genel başkanları Altan Öymen, Hikmet Çetin, Murat Karayalçın ve Kemal Kılıçdaroğlu da davet edildi.
Özgür Özel, kurultay salonuna Öymen, Çetin ve Karayalçın ile birlikte geldi. CHP'nin 7. Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ise kurultaya katılmadı.
Kılıçdaroğlu'nun isimliğinin bulunduğu yerel bir süre sonra Genel Sekreter Selin Sayek Böke oturdu.
Özel kurultay öncesi yüz yüze görüştüğü Kılıçdaroğlu'na tüzük taslağını iletmişti.



Tüzükte hangi değişiklikler tartışılacak?
Tüzük Hazırlık Komisyonu'nun çalışmasına göre CHP tüzüğünde yaklaşık 20 maddelik değişiklik yapılacak.
CHP PM ve partinin meclis grubunun da değerlendirmesine açılan tüzük değişikliği taslağının en tartışmalı başlıklarını ön seçim, milletvekili adaylarının belirlenmesinde genel başkana verilen kontenjanın yüzde 15’e çıkarılması ve parti kurullarında görev alacaklara yönelik dönem sınırlamasının olması bekleniyor.
Gerek PM, gerekse meclis grubunda, taslak metinde en çok eleştirilen başlık, milletvekili adaylarının belirlenmesinde genel merkeze yüzde 15 kontenjan tanınması oldu.
Bu düzenlemeyi eleştirenler, genel başkanın zaten Siyasi Partiler Yasası’ndan kaynaklı yüzde 5 kontenjan hakkı olduğunu, tüzük değişikliği ile genel başkanın 120 dolayında milletvekilini belirleme hakkına sahip olacağını, bu durumun da parti içi demokrasiyi zedeleyeceğini söyleyerek bu değişikliğe karşı çıkıyor.

Kurultayda bu konuda büyük çekişme yaşanması bekleniyor.
Genel Başkan Özel, yüzde 15’lik kontenjanı kendisinin değil, gençlik, kadın kolları ve Meclis grubunun kullanacağı gerekçesiyle, bu değişikliğin yapılmasını savunuyor.

Bir başka tartışmalı başlık ise ön seçim konusunda.
Tüzük taslağına göre “hakim denetiminde ön seçim” zorunlu olmaktan çıkarılıyor ve örgüt denetiminde ön seçim, aday yoklaması ve örgüt denetiminde aday yoklamasının da dahil edildiği karma bir sistem öngörülüyor.
Ancak parti içinde bir grup, hakim denetiminde ön seçimin esas alınması gerektiğini savunuyor.
Tüzük taslağında, başta milletvekilliği olmak üzere bir kişinin parti kurullarında en fazla 3 dönem üst üste görev alabileceği ancak ön seçime girenler için bu koşulun aranmayacağı öngörülüyor.
Bazı PM üyeleri ise dönem sınırlamasının, geçmişte uzun yıllar parti kurullarında görev alanları kapsayacak şekilde uygulanmasını istiyor.

Program değişikliği için nasıl bir çalışma takvimi öngörülüyor?
Tüzük değişikliğinin ardından Cumartesi ve Pazar günü ise parti programında değişiklik hazırlığına dönük çalıştaylar düzenlenecek.
Parti yöneticilerinin “CHP’nin iktidara yürüyüş programı” olarak nitelendirildiği iki günlük çalıştayda, yaklaşık 1 yıllık çalışma yürütecek olan Program Hazırlık Komisyonu oluşturulacak.
Program çalışmaları kapsamında, yuvarlak masa toplantıları gerçekleştirilecek.
Bu kapsamda, “demokrasi ve adalet”, “sosyal refah”, “kapsayıcı kalkınma” ve “dış politika ve güvenlik” başlıkları altında, eş zamanlı yuvarlak masa toplantısı yapılacak.
Kurultay, CHP’nin kuruluş yıldönümü dolayısıyla yapılacak etkinliklerle sona erecek.

PM değişikliği veya MYK’da değişiklik gündeme gelir mi?
CHP kulislerinde tartışılan bir konu ise tüzük değişikliğinin ardından PM ve dolayısıyla Merkez Yönetim Kurulu’nda (MYK) değişikliğe gidilecek yeni bir olağanüstü kurultay sürecinin başlatılıp başlatılmayacağı.
Parti içinde bazı isimler, tüzük değişikliğinin hızla hayata geçirilmesi gerektiğini ve bu kapsamda da PM’nin yeni tüzüğe uygun olarak yenilenmesi için bir olağanüstü kurultaya gidilmesi gerektiğini savunuyor.
Parti kulislerinde konuşulan bir başka iddia ise Özel’in MYK’da değişikliğe gidebileceği yönünde.