Ta? K�pr� - Adana, D�nya'n?n en eski k�pr�s�

Adana Ta? K�pr� Seyhan Nehri �zerindedir. IV. (385) y�zy?lda Roma ?mparatoru Hadrianus taraf?ndan yapt?r?lm??t?r. Y�zy?llarca Avrupa ile Asya aras?nda �nemli bir k�pr� olmu?tur.

Ta? K�pr� - Adana, D�nya'n?n en eski k�pr�s�
12 Ocak 2021 - 14:35
Harun Re?it (766-809) k�pr�y� baz? eklerle Adana Kalesi'ne birle?tirmi?tir. IX. y�zy?l ba??nda Harun Re?it�in o?lu olan 7'inci Abbasi Halifesi Memun (786-833) taraf?ndan onart?lm??t?r. III. Ahmet (1713), Kel Hasan Pa?a (1847) ve Adana Valisi Ziya Pa?a (1789) taraf?ndan da de?i?ik zamanlarda tamirat g�rm�?t�r. Bu �� onar?m?n?n yaz?tlar? mevcuttur. Son onar?m 1949 y?l?nda yap?lm??t?r.
Ta? K�pr��319 metre uzunlu?unda ve 13 metre y�ksekli?indedir. 21 kemerinden 14�� ayaktad?r. Ortadaki b�y�k kemerde iki aslan kabartmas? g�r�lmektedir.�D�nyan?n halen kullan?lan en eski k�pr�lerden biri olarak bilinmektedir.

ADANA TA?K�PR�'N�N EFSANES?
G�nlerden bir g�n...

Ama en az 1700 y?l �nce...

Belki de 3500...

B�y�c�lerden biri Adania denilen kentin kral?na bir kehanette bulunmu?:

�Senin g�zeller g�zeli k?z?n? bir y?lan sokup �ld�recek.�

Kral? alm?? bir tela? ve bu tela? sonucu k?z?n? kentin �n�nden akan nehrin ortas?ndaki bir adaya g�ndermi?. Y?lan oraya ula?amaz diye umuyormu?. Ama gelin g�r�n ki y?lan, �z�m dolu bir sepetin i�inde adaya ula?m?? ve k?z? sokup �ld�rm�?.

Efsane bu ya, kral da �len k?z?n?n an?s?na nehrin iki yakas?n? birle?tiren bir k�pr� yapt?rm??. Ad?n? da, kulland??? yap? malzemesini �a?r??t?racak ?ekilde Ta?k�pr� koymu?.

Ama sadece k�pr� yapt?rmakla kalmam??, k?z?n?n an?s? sonsuza kadar ya?as?n, k�pr� y?k?l?rsa bir daha yap?ls?n diye, k�pr�n�n ayaklar?n?n birinin i�erisine hazine yerle?tirmi?.

Efsane bu ya, kral da �len k?z?n?n an?s?na nehrin iki yakas?n? birle?tiren bir k�pr� yapt?rm??. Ad?n? da, kulland??? yap? malzemesini �a?r??t?racak ?ekilde Ta?k�pr� koymu?.

Ama sadece k�pr� yapt?rmakla kalmam??, k?z?n?n an?s? sonsuza kadar ya?as?n, k�pr� y?k?l?rsa bir daha yap?ls?n diye, k�pr�n�n ayaklar?n?n birinin i�erisine hazine yerle?tirmi?.

�stelik �Her kim ki k�pr�y� yeniden onarmak isterse bu alt?nlar? kullans?n ama onar?rken daha sonras? i�in yeni alt?nlar koysun� diye vasiyette bulunmu?.

Efsane b�yle ...

Efsaneler do?ru mu, de?il mi diye ara?t?r?lmaz!

Ama bir do?ru var ki, Adana�n?n ortas?nda, Seyhan Nehri�nin iki yakas?n? bir araya getiren Ta?k�pr�, d�nyan?n en uzun ya?ayan k�pr�lerinden biridir. Belki de en uzun ya?ayan?d?r.

?sterseniz bir yol efsanelerin ger�ek�st� anlat?lar?ndan s?yr?l?p, tarih biliminin belgeleri aras?nda Adana�n?n Ta?k�pr��s�n� arayal?m.



BELK? DE 3500 YILLIK

K�pr�n�n yap?l?? tarihi �hakk?nda farkl? g�r�?ler bulunmakta...

Adana Arkeoloji M�zesi�nde k�pr�ye ait bir yaz?t bulunuyor. Bu yaz?tta Auxentios adl? bir mimar?n imzas? var. Baz? yazarlar, k�pr�n�n Roma ?mparatoru Hadrianus d�neminde yap?ld???n? (M.S. 117-138) iddia etti?i halde,, Auxentios adl? bir mimar?n 4.y�zy?lda Roma�da da bir k�pr� yapt??? biliniyor. Auxentios'un hem 2. y�zy?lda hem de 4. y�zy?lda ya?amas? m�mk�n de?il gibi g�r�n�yor.

Bu tarihler aras?ndaki �eli?kiyi, farkl? d�nemlerde ya?am?? Auxentios adl? birden fazla mimar?n olmas? veya m�zedeki yaz?t?n in?a kitabesi de?il de onar?m kitabesi oldu?u sav?yla ifade eden tarih�iler bulunuyor.

� Baz? tarih�iler k�pr�n�n tarihinin �ok daha eskilere ta??nabilece?ini savunuyorlar. Tabi ki bunu belgelere dayand?r?yorlar.

��nk� Hititler�in ba?kenti olan Hattu?a?�?n kal?nt?lar? aras?nda, M.�. 15.y�zy?lda h�k�m s�rm�? Hitit H�k�mdar? I.Arnuwanda�n?n an?lar?n? yazd??? baz? ta? tabletler bulunmu?. Ve bu tabletlerden birinde kral, �Adania� denilen bir kentle sava?t???ndan bahsederken, �n�nden bir ?rma??n akt???ndan ve ?rma??n �zerinde bir k�pr� bulundu?undan bahsediyormu?.

Baz? arkeologlara g�re o k�pr�n�n bug�n hala kullan?lan Ta?k�pr� olma ihtimali bulunmaktad?r.
Adana Ta?k�pr��y� 3500 ya??na ta??yan bu tez, bence de do?ru olabilir. Ama diyelim ki do?ru de?il, in?as? ile ilgili en yeni tarih bile (M.S.4.y�zy?l) Ta?k�pr��y� 1700 ya??na ta??makta ve k�pr�n�n �D�nyan?n hala kullan?lan en eski k�pr�s�� �nvan?n? almas?n? sa?lamaktad?r.

( Adana Ta?k�pr� ve Toros Da?lar?- 1832)

�� ELMA

Konuya efsane ile ba?lad?k, masalla bitirelim dilerseniz;

G�kten �� elma d�?m�?...

Biri; Adania Kral?�n?n kuca??na...

Kral, k?z?n?n hayat?n? koruyamam?? ama, �Bu k�pr� sonsuza kadar ya?as?n� diye dileyerek, k?z?n?n an?s?n?n sonsuza kadar ya?amas?n? sa?lam??.

Elman?n di?eri de;� Adanal?lar�?n kuca??na d�?m�? ...
Bu y�zden onlar k�pr�lerini sonsuza ta??mak i�in ellerinden geleni yap?yorlar.

���nc� elma ise; Adana�daki Ta?k�pr��y� ziyaret etti?inizde sizin kuca??n?za d�?ecek...

Ve Ta?k�pr��n�n de, elman?n da tad?na doyam?yacaks?n?z.
Ayn? kral?n k?z?n?n g�zelli?ine doyamad??? gibi...

Adana�ya gitmi?ken o kadar �ok ?ey yap?l?r ki�Ama siz madem Ta?k�pr��ye gideceksiniz civardaki Ulucami�yi, Saat Kulesi�ni,Atat�rk ve Arkeoloji M�zeleri�ni g�rmeli, Kazanc?lar�da yani Adana Kebab?�n?n icat edildi?i yerde Adana Kebab? yemeklisiniz.G�l�n etraf?nda da muhakkak dola??n?z.Merkez Park�da minyat�r trene bininiz.

Adana Kebab?�n? Onba??lar, Y�zevler, Kolcuo?lu, Kazanc?lar Tarihi ?stanbul kebabc?lar?nda yiyiniz.Kebab?n ayak�st� olan? olan d�r�m� ise Hasan Usta�da yiyebilirsiniz.Ayr?ca Adana�ya �zg� i�ecekler olan ?algam ve a?lamay?,yine Adana�ya �zg� tatl?lar olan bici- bici ve halka tatl?s?n?, i�li k�fteyi ve ci?er kebab?n? tatman?z? �neririm.


YORUMLAR

  • 0 Yorum