Site ve apartman sakinleri elektrikli aracını nasıl şarj edecek?
Elektrikli araç satışları hem kredi teşvikleri hem de ekonomik avantajları sayesinde otomobil satışlarındaki payını günden güne artırıyor. Ancak kullanıcıların kafasını kurcalayan noktalar var. Apartman ve sitelerde elektrikli araçlar nasıl şarj ediliyor? Araçların kaç çeşit şarjı bulunuyor?
Editör: Alanya Time - 1
28 Nisan 2025 - 10:03
Küresel boyutta olduğu gibi Türkiye'de de elektrikli araca merak giderek artıyor. Bununla paralel olarak elektrikli araç satışları da yükselişte. Elektrikli otomobil konusunda alıcıların en büyük endişesi ise araçların şarj kapasiteleri ve en önemlisi araç sahiplerinin araçları nerede şarj edeceği.
Elektrikli araç satışı günden güne artıyor
Otomobil ve hafif ticari araç satışları mart ayında geçen yıla göre yüzde 6.4 artışla yeni zirve olan 116 bin 900 adede çıktı. Bu pasta içinde elektrikli ve hibrit otomobillerin pazardan aldığı pay da arttı ve yüzde 42'yi aşarak yeni zirveyi gördü. Sürücülerin ilgisi artıyor peki şarj konusunda ilerleme var mı? Sputnik Türkiye'ye konuşan kat mülkiyeti hukuku bilirkişisi Murat Erdoğan site ve apartman sakinlerini elektrikli araç şarjı konusunda bekleyen noktaları tek tek sıraladı.
Çevre Bakanlığı duyurdu: Kat maliklerinin sayı çoğunluğu
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 4 Ağustos 2024’te bir duyuru yaptı. Açıklamaya göre, 81 ilin valiliklerine gönderilen genelgeyle site ve apartmanlarda elektrikli araç şarj ünitesi kurulumu koşulları kolaylaştırıldı:
Ortak alanlarda kat maliklerinin çoğunluğunun kararı yeterli olacak. Bağımsız bölümlerde kurulacak üniteler için ise çoğunluk kararı aranmayacak.
İstasyonların kurulum işlemlerinin "ortak alanlarda inşaat yapılması" kapsamında olmadığı için maliklerin beşte dördünün rızasına ihtiyaç duyulmayacak.
Ortak alan olmayan, bağımsız bölümlerin eklentisindeki otoparklarda ise mevcut elektrik tesisatında değişiklik yapılmaması ve diğer bağımsız bölümler ile ortak alanların etkilenmemesi durumunda kat malikleri kurulu kararına gerek duyulmayacak.
Site ve apartmanların otoparklarında kurulacak üniteler için mutlaka ilgili elektrik kurumunun olumlu görüşü alınacak. Ünitelerin, yapımında elektrikle ilgili diğer tüm mevzuata uyulması ve Şarj Hizmeti Yönetmeliğine uygun olması gerekecek.
Apartman veya site sakinleri elektrikli araçlarını nasıl şarj edecek?
Bilirkişi Murat Erdoğan elektrikli araç satın alan kişinin aracını apartmanda nasıl şarj edeceğini ve sistemi nasıl kuracağına dair durumu şöyle özetledi:
"Ortak alanlar mevzusu var. Kat mülkiyeti kanununun 4. maddesinde geçiyor, net olarak nerelerin ortak alan olduğu belli. Örneğin araç aldım, bayii de şarj ve adaptör hediye etti ve 'siz elektrikçi bulun' dedi. Saatinizden otopark alanına elektrik çekin diyorlar. Kendi saatinden metrelerce uzağa, kolonların kirişlerin arasından, otopark alanına kablo ağı çektiriyorlar. Şarj sağlıyor ama bu kanunen yasak. Kat mülkiyeti kanununda ortak alanlarda değişiklik konusu, çakılacak çivi, bir ayakkabı koymak dahi olsa, bütün maliklerin tamamının onay vermesi lazım. Cihazı oraya çakarak, ortak alana özgülenmiş alanı, kendime özgülenmiş hale getiriyorum. Arabamı 12 saat orda şarj edebilmek için hakkım yokken aracımı oraya koyuyorum."
'Bakanlığın genelgesinde ortak alan konusuna değinilmedi'
Elektrikli araç şarjı konusunda bakanlığın genelgesinin yanlış yorumlandığına dikkat çeken Erdoğan şunları söyledi:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir genelge yayınladı. O genelgeye göre çelişkiler var, apartmanda dahi otursa elektrik çekerek şarj edebileceğini zannetti, ortak alan konusuna değinilmedi. 100’de 75 ile, 5’te 4 oy ile, 100 haneden 80 hane oyuyla olan şarj istasyonu kurulma konusunu, bakanlık olarak yüzde 51’i sağlayan denildi. Ama o genelgede ortak alanlar tam olarak belirtilmediği için insanlar bunu yüzde 51’le kabul gördüğü an istediğim yere kurarım haline getirdi. Burada ben hiç kimseden izin almadan arabamı şarj ediyorum ama bloklar varsa otoparklar varsa kendime özgü kurduramıyorum. 'Yüzde 51 kararı alın, firmalardan doluma geçebilirsiniz' mesajı verdi ama anlaşılması kaos oldu. Kanun anlaşılmadığı için CİMER'e yazdık.
'Otopark alanı tapuda tahsisli alan olarak görünüyorsa'
Otopark alanının tapuda tahsisli alan olarak görünmemesi halinde izin alınması gerekliliğine vurgu yapan Erdoğan durumu şöyle izah etti:
Adamın biri kiracı, geliyor kendine alan çeviriyor otopark alanı, kendine tahsis edilmediği halde. Tahsis zorunluluğu var. Eğer otopark alanı tapunuzda tahsisli alansa, oraya aracınızı çekip, kablo da eğer direkt sizin dairenizden geliyorsa bağlayabilirsiniz. Ama ben en üst katta oturuyorum, en alt katta saatim var, saatimle otopark arasında 150 metre var veya 10 metre var, ben o kabloyu, ortak alana ait kiriş, kolon veya duvar aralarından geçiriyorsam bunun karşılığında oraya kuruyorsam benim herkesten izin almam gerekiyor.
'Trafo patlar, cihaz yanar'
Elektrik besleme hatlarının daire başı araç bağlanmasına uygun olmadığını ifade eden Erdoğan, sakıncalarını anlattı:
Yüzde 51 ile alınan karar, örneğin 100 hanelik 200 hanelik sitelerde dahi 4-5 cihaz takılmasına müsaade ediliyor ticari olarak. İşletmeye vermek üzere bu kararı alabiliyor devlet bize. Biz bunu her hane ayrı ayrı hat çekebilir zannediyoruz, sakıncası ne? Elektrik besleme hatlarından çekilen cereyanlar elektrik süpürgesi, ütüyü vs. içeriyor. Bir de daire başı bir araç bağlarsanız sonuçları olur? Trafoyu patlatır, cihazları yakar, yangın çıkar şarj olurken. Komşular birbirine saldırıyor, mahkemelik durumlar oluyor. Ben bu arabayı boşa mı aldım diyor, karşıdaki de diyor bana sordun mu. İstediğin yerde doldur diyor, o da dışarı pahalı diyor.
Elektrik şarj istasyonunda sorun nerede çıkıyor?
Diyelim karar alındı, cihazı kurduralım diye. Karar alınca yönetici olarak, firmadan teklif almak zorundayım. Bazı firmalar cihazı kurup sitenize göre 2 cihaz yeter diyor, hızlı şarj olunca da 15-20 araca hizmet verebiliyor. Bunu yaparken de firma bakanlıktan izin alıyor, itfaiyeden rapor alıyor. Bu izinleri alıp kurarsa yasal ama yüzde 51 ile karar alındığını duyan kat maliki, kötü niyetle kuruyor sonra da söktüremezsiniz diyor. Ama aslında ortak alana bunu yapamaz.
Uzatma kablosu ile araç şarj edilir mi?
Bir diğer sıkıntı ise, evinden uzatma çekerek aracını şarj etmek isteyenler. Bu konunun taşıdığı riski ise Erdoğan "15. Kattan ara kablo ile yapan var, dinamit gibi bir şey." diyerek ifade etti.
Elektrikli araçlar nasıl şarj oluyor?
Elektrikli araçlarda iki tür şarj olabiliyor. Birisi AC diğeri ise DC denilen akım şekli.
AC şarj nedir?
AC alternatif akımı ifade eder.
Evlerde bulunan prizlerden gelen elektrik, alternatif akımdır (AC) ancak araç bataryası doğru akımla (DC) çalışır. AC şarj, otomobildeki yerleşik şarj cihazı (OBC) aracılığıyla elektrik şebekesinden gelen alternatif akımın, otomobilin aküsünde depolanan doğru akıma (DC) dönüştürülmesini içerir.
AC şarj cihazı, AC'yi DC'ye dönüştürerek bataryayı şarj eder.
AC şarj sırasında gücün dönüştürülmesi gerektiğinden, otomobili şarj etmek DC şarja göre daha uzun sürer. AC şarj sisteminin bataryayı doldurması için yaklaşık 14-15 saat prizde kalması gerekir ancak maliyeti çok düşüktür.
DC şarj nedir?
DC şarj direkt yani doğru akım şarjını ifade eder.
DC şarj istasyonları, alternatif akımı doğrudan şarj istasyonunda doğru akıma dönüştürür. Böylece doğru akım doğrudan aracın aküsüne gider
DC şarjda AC şarjdan farklı olarak, otomobilin yerleşik şarj cihazı ile dönüştürmeye gerek yoktur.
Şarj süresi de AC şarja göre bir hayli kısadır
AC-DC şarj maliyet farkı nasıl?
Kat mülkiyeti hukuku bilirkişisi Murat Erdoğan, "Bir aracın, şarj istasyonunda deposunu doldurmak istediğinizde 900 TL-1000 TL, ama müstakil evinizde bu maliyet 200-250 liraya düşüyor" dedi.
Yapı ruhsat zorunluluğu kalktı
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile apartman ve site otoparklarına kurulacak elektrikli araç şarj istasyonları için yapı ruhsatı alma zorunluluğu kaldırıldı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, geçtiğimiz yıl valiliklere gönderdiği yazı ile ortak alanlarda şarj cihazı kurulumunu kolaylaştıran hükümler içeren düzenlemeler yapmıştı. Şimdi Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle bu süreç resmileşti.
Yönetmeliğin 59. maddesine eklenen yeni hüküm, site ve apartmanların ortak otopark alanlarında elektrikli araç şarj ünitelerinin kurulumu için gerekli olan elektrik tesisatının yapı ruhsatına tabi olmayacağını belirtti.
Yarısından fazlasının onayı yeterli olacak
Daha önce ortak alanlarda şarj istasyonu kurulumu için kat maliklerinin beşte dördünün onayı gerekiyordu. Yeni düzenlemeye göre apartman ve sitelerde ortak kullanım alanlarına şarj istasyonu kurulması için kat maliklerinin yalnızca yarısından fazlasının onayı yeterli olacak.
Kişiye ait park alanlarında şarj cihazı kurulumları için herhangi bir sınırlama bulunmuyor. Kendi otopark alanı olan ev sahipleri diğer alanları etkilemediği sürece şarj istasyonlarını özgürce kurabilecek. Ayrıca elektrikli araçların sıradan prizlerle de şarj edilebileceği ve her araç sahibine 22 kW güç tahsis edilmesinin zorunlu olmadığı belirtildi.
Zeynep Gökalp
Sputnik Türkiye
Elektrikli araç satışı günden güne artıyor
Otomobil ve hafif ticari araç satışları mart ayında geçen yıla göre yüzde 6.4 artışla yeni zirve olan 116 bin 900 adede çıktı. Bu pasta içinde elektrikli ve hibrit otomobillerin pazardan aldığı pay da arttı ve yüzde 42'yi aşarak yeni zirveyi gördü. Sürücülerin ilgisi artıyor peki şarj konusunda ilerleme var mı? Sputnik Türkiye'ye konuşan kat mülkiyeti hukuku bilirkişisi Murat Erdoğan site ve apartman sakinlerini elektrikli araç şarjı konusunda bekleyen noktaları tek tek sıraladı.
Çevre Bakanlığı duyurdu: Kat maliklerinin sayı çoğunluğu
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 4 Ağustos 2024’te bir duyuru yaptı. Açıklamaya göre, 81 ilin valiliklerine gönderilen genelgeyle site ve apartmanlarda elektrikli araç şarj ünitesi kurulumu koşulları kolaylaştırıldı:
Ortak alanlarda kat maliklerinin çoğunluğunun kararı yeterli olacak. Bağımsız bölümlerde kurulacak üniteler için ise çoğunluk kararı aranmayacak.
İstasyonların kurulum işlemlerinin "ortak alanlarda inşaat yapılması" kapsamında olmadığı için maliklerin beşte dördünün rızasına ihtiyaç duyulmayacak.
Ortak alan olmayan, bağımsız bölümlerin eklentisindeki otoparklarda ise mevcut elektrik tesisatında değişiklik yapılmaması ve diğer bağımsız bölümler ile ortak alanların etkilenmemesi durumunda kat malikleri kurulu kararına gerek duyulmayacak.
Site ve apartmanların otoparklarında kurulacak üniteler için mutlaka ilgili elektrik kurumunun olumlu görüşü alınacak. Ünitelerin, yapımında elektrikle ilgili diğer tüm mevzuata uyulması ve Şarj Hizmeti Yönetmeliğine uygun olması gerekecek.
Apartman veya site sakinleri elektrikli araçlarını nasıl şarj edecek?
Bilirkişi Murat Erdoğan elektrikli araç satın alan kişinin aracını apartmanda nasıl şarj edeceğini ve sistemi nasıl kuracağına dair durumu şöyle özetledi:
"Ortak alanlar mevzusu var. Kat mülkiyeti kanununun 4. maddesinde geçiyor, net olarak nerelerin ortak alan olduğu belli. Örneğin araç aldım, bayii de şarj ve adaptör hediye etti ve 'siz elektrikçi bulun' dedi. Saatinizden otopark alanına elektrik çekin diyorlar. Kendi saatinden metrelerce uzağa, kolonların kirişlerin arasından, otopark alanına kablo ağı çektiriyorlar. Şarj sağlıyor ama bu kanunen yasak. Kat mülkiyeti kanununda ortak alanlarda değişiklik konusu, çakılacak çivi, bir ayakkabı koymak dahi olsa, bütün maliklerin tamamının onay vermesi lazım. Cihazı oraya çakarak, ortak alana özgülenmiş alanı, kendime özgülenmiş hale getiriyorum. Arabamı 12 saat orda şarj edebilmek için hakkım yokken aracımı oraya koyuyorum."
'Bakanlığın genelgesinde ortak alan konusuna değinilmedi'
Elektrikli araç şarjı konusunda bakanlığın genelgesinin yanlış yorumlandığına dikkat çeken Erdoğan şunları söyledi:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir genelge yayınladı. O genelgeye göre çelişkiler var, apartmanda dahi otursa elektrik çekerek şarj edebileceğini zannetti, ortak alan konusuna değinilmedi. 100’de 75 ile, 5’te 4 oy ile, 100 haneden 80 hane oyuyla olan şarj istasyonu kurulma konusunu, bakanlık olarak yüzde 51’i sağlayan denildi. Ama o genelgede ortak alanlar tam olarak belirtilmediği için insanlar bunu yüzde 51’le kabul gördüğü an istediğim yere kurarım haline getirdi. Burada ben hiç kimseden izin almadan arabamı şarj ediyorum ama bloklar varsa otoparklar varsa kendime özgü kurduramıyorum. 'Yüzde 51 kararı alın, firmalardan doluma geçebilirsiniz' mesajı verdi ama anlaşılması kaos oldu. Kanun anlaşılmadığı için CİMER'e yazdık.
'Otopark alanı tapuda tahsisli alan olarak görünüyorsa'
Otopark alanının tapuda tahsisli alan olarak görünmemesi halinde izin alınması gerekliliğine vurgu yapan Erdoğan durumu şöyle izah etti:
Adamın biri kiracı, geliyor kendine alan çeviriyor otopark alanı, kendine tahsis edilmediği halde. Tahsis zorunluluğu var. Eğer otopark alanı tapunuzda tahsisli alansa, oraya aracınızı çekip, kablo da eğer direkt sizin dairenizden geliyorsa bağlayabilirsiniz. Ama ben en üst katta oturuyorum, en alt katta saatim var, saatimle otopark arasında 150 metre var veya 10 metre var, ben o kabloyu, ortak alana ait kiriş, kolon veya duvar aralarından geçiriyorsam bunun karşılığında oraya kuruyorsam benim herkesten izin almam gerekiyor.
'Trafo patlar, cihaz yanar'
Elektrik besleme hatlarının daire başı araç bağlanmasına uygun olmadığını ifade eden Erdoğan, sakıncalarını anlattı:
Yüzde 51 ile alınan karar, örneğin 100 hanelik 200 hanelik sitelerde dahi 4-5 cihaz takılmasına müsaade ediliyor ticari olarak. İşletmeye vermek üzere bu kararı alabiliyor devlet bize. Biz bunu her hane ayrı ayrı hat çekebilir zannediyoruz, sakıncası ne? Elektrik besleme hatlarından çekilen cereyanlar elektrik süpürgesi, ütüyü vs. içeriyor. Bir de daire başı bir araç bağlarsanız sonuçları olur? Trafoyu patlatır, cihazları yakar, yangın çıkar şarj olurken. Komşular birbirine saldırıyor, mahkemelik durumlar oluyor. Ben bu arabayı boşa mı aldım diyor, karşıdaki de diyor bana sordun mu. İstediğin yerde doldur diyor, o da dışarı pahalı diyor.
Elektrik şarj istasyonunda sorun nerede çıkıyor?
Diyelim karar alındı, cihazı kurduralım diye. Karar alınca yönetici olarak, firmadan teklif almak zorundayım. Bazı firmalar cihazı kurup sitenize göre 2 cihaz yeter diyor, hızlı şarj olunca da 15-20 araca hizmet verebiliyor. Bunu yaparken de firma bakanlıktan izin alıyor, itfaiyeden rapor alıyor. Bu izinleri alıp kurarsa yasal ama yüzde 51 ile karar alındığını duyan kat maliki, kötü niyetle kuruyor sonra da söktüremezsiniz diyor. Ama aslında ortak alana bunu yapamaz.
Uzatma kablosu ile araç şarj edilir mi?
Bir diğer sıkıntı ise, evinden uzatma çekerek aracını şarj etmek isteyenler. Bu konunun taşıdığı riski ise Erdoğan "15. Kattan ara kablo ile yapan var, dinamit gibi bir şey." diyerek ifade etti.
Elektrikli araçlar nasıl şarj oluyor?
Elektrikli araçlarda iki tür şarj olabiliyor. Birisi AC diğeri ise DC denilen akım şekli.
AC şarj nedir?
AC alternatif akımı ifade eder.
Evlerde bulunan prizlerden gelen elektrik, alternatif akımdır (AC) ancak araç bataryası doğru akımla (DC) çalışır. AC şarj, otomobildeki yerleşik şarj cihazı (OBC) aracılığıyla elektrik şebekesinden gelen alternatif akımın, otomobilin aküsünde depolanan doğru akıma (DC) dönüştürülmesini içerir.
AC şarj cihazı, AC'yi DC'ye dönüştürerek bataryayı şarj eder.
AC şarj sırasında gücün dönüştürülmesi gerektiğinden, otomobili şarj etmek DC şarja göre daha uzun sürer. AC şarj sisteminin bataryayı doldurması için yaklaşık 14-15 saat prizde kalması gerekir ancak maliyeti çok düşüktür.
DC şarj nedir?
DC şarj direkt yani doğru akım şarjını ifade eder.
DC şarj istasyonları, alternatif akımı doğrudan şarj istasyonunda doğru akıma dönüştürür. Böylece doğru akım doğrudan aracın aküsüne gider
DC şarjda AC şarjdan farklı olarak, otomobilin yerleşik şarj cihazı ile dönüştürmeye gerek yoktur.
Şarj süresi de AC şarja göre bir hayli kısadır
AC-DC şarj maliyet farkı nasıl?
Kat mülkiyeti hukuku bilirkişisi Murat Erdoğan, "Bir aracın, şarj istasyonunda deposunu doldurmak istediğinizde 900 TL-1000 TL, ama müstakil evinizde bu maliyet 200-250 liraya düşüyor" dedi.
Yapı ruhsat zorunluluğu kalktı
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile apartman ve site otoparklarına kurulacak elektrikli araç şarj istasyonları için yapı ruhsatı alma zorunluluğu kaldırıldı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, geçtiğimiz yıl valiliklere gönderdiği yazı ile ortak alanlarda şarj cihazı kurulumunu kolaylaştıran hükümler içeren düzenlemeler yapmıştı. Şimdi Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle bu süreç resmileşti.
Yönetmeliğin 59. maddesine eklenen yeni hüküm, site ve apartmanların ortak otopark alanlarında elektrikli araç şarj ünitelerinin kurulumu için gerekli olan elektrik tesisatının yapı ruhsatına tabi olmayacağını belirtti.
Yarısından fazlasının onayı yeterli olacak
Daha önce ortak alanlarda şarj istasyonu kurulumu için kat maliklerinin beşte dördünün onayı gerekiyordu. Yeni düzenlemeye göre apartman ve sitelerde ortak kullanım alanlarına şarj istasyonu kurulması için kat maliklerinin yalnızca yarısından fazlasının onayı yeterli olacak.
Kişiye ait park alanlarında şarj cihazı kurulumları için herhangi bir sınırlama bulunmuyor. Kendi otopark alanı olan ev sahipleri diğer alanları etkilemediği sürece şarj istasyonlarını özgürce kurabilecek. Ayrıca elektrikli araçların sıradan prizlerle de şarj edilebileceği ve her araç sahibine 22 kW güç tahsis edilmesinin zorunlu olmadığı belirtildi.
Zeynep Gökalp
Sputnik Türkiye
YORUMLAR