Orion'un En Parlak Yıldızı Olan Betelgeuse, Yine Sönmeye Başladı
Orion'un en parlak yıldızı olarak kabul edilen kırmızı süper-dev Betelgeuse, aniden sönmeye başlaması ile bir kez daha dikkatleri üzerine çekti.
Editör: Alanya Time - 2
27 Ağustos 2020 - 09:09
Betelgeuse yıldızı, Dünya'ya en yakın kırmızı süper-dev olarak öne çıkıyor ve evrensel ölçekte bakıldığında yakın bir süre içerisinde süpernovaya geçmesi bekleniyor. Bu yıldız, geçtiğimiz 12 ay içerisinde de astronomlara oldukça kafa karıştırıcı sinyaller veriyordu. Şubat ayında sonlanan dönemde dramatik bir sönüş yaşayan yıldız, birkaç ay boyunca yavaşça parlaklaştıktan sonra şimdi tekrar sönmeye başladı.
Yıldız, Dünya'dan gözlemlemek için gökyüzünde Güneş'e çok yakın duruyor ancak neyse ki NASA'nın Solar Terrestrial Relation Observatory uzay aracı (STEREO-A / Güneş Dünya İlişkisi Gözlemevi) yörüngesinde gezegenimizin arkasında 69 derecelik açıyla duruyor ve bu konumu da Güneş'in etkisi sebebiyle incelenemeyen yıldızların gözlemlenebilmesini sağlıyor.
Astronomer's Telegram tarafından bildirildiği üzere araştırmacılar, yıldızın Mayıs ayından beri tekrar sönmeye başladığını söylüyorlar. 24 Haziran, 13 Temmuz ve 20 Temmuz tarihlerinde yapılan üç gözlemde yıldız giderek daha sönük sonuçlar verdi ve bu da astronomların neler olduğunu merak etmeleri için yeterli oldu. Bilim insanlarının söylediğine göre ilk ve üçüncü gözlem arasındaki 26 günlük süreçte yaşanan parlaklık azalması Ekim 2018'in sonlarındaki fotometrik olaya benzer özellik taşıyor.
Betelgeuse değişken bir yıldız, yani parlaklığı yaklaşık 420 - 430 günlük bir döngü içerisinde değişiyor. Bilim insanlarının Büyük Solma olarak tanımladığı olay da bu döngünün sönme aşamasında yaşanmıştı ancak sarsıcı boyutlardaydı. Betelgeuse o kadar fazla söndü ki, son 125 yılın en sönük noktasına ulaştı ve gökyüzündeki en parlak 20 yıldız arasındaki yerini kaybetti. Bu parlaklık düşüşünün muhtemel bir açıklaması, aynı sırada ortaya çıkan büyük bir yıldız noktası olabilir ancak araştırmacılar artık Betelgeuse kaynaklı büyük bir yıldız patlamasının kanıtını bulmuş durumdalar. Bu patlama sonucu açığa çıkan maddeler genişleyip uzayda soğuduğunda, yıldızdan gelen ışığın bir kısmını engelleyerek yıldızın olduğundan daha soluk görülmesine sebep oldu.
Betelgeuse'nin döngüsünün uzunluğu sebebiyle yıldızın en düşük parlaklık değerine Nisan 2021 tarihinde ulaşması bekleniyor ancak eğer yıldızın sönmesi şu andaki hızı ile devam ederse bu noktaya çok daha erken ulaşılabilir.
Bu en son olay ile beraber Orion'un en parlak yıldızının gizemlerine bir yenisi daha eklenmiş oluyor.
Yıldız, Dünya'dan gözlemlemek için gökyüzünde Güneş'e çok yakın duruyor ancak neyse ki NASA'nın Solar Terrestrial Relation Observatory uzay aracı (STEREO-A / Güneş Dünya İlişkisi Gözlemevi) yörüngesinde gezegenimizin arkasında 69 derecelik açıyla duruyor ve bu konumu da Güneş'in etkisi sebebiyle incelenemeyen yıldızların gözlemlenebilmesini sağlıyor.
Astronomer's Telegram tarafından bildirildiği üzere araştırmacılar, yıldızın Mayıs ayından beri tekrar sönmeye başladığını söylüyorlar. 24 Haziran, 13 Temmuz ve 20 Temmuz tarihlerinde yapılan üç gözlemde yıldız giderek daha sönük sonuçlar verdi ve bu da astronomların neler olduğunu merak etmeleri için yeterli oldu. Bilim insanlarının söylediğine göre ilk ve üçüncü gözlem arasındaki 26 günlük süreçte yaşanan parlaklık azalması Ekim 2018'in sonlarındaki fotometrik olaya benzer özellik taşıyor.
Betelgeuse değişken bir yıldız, yani parlaklığı yaklaşık 420 - 430 günlük bir döngü içerisinde değişiyor. Bilim insanlarının Büyük Solma olarak tanımladığı olay da bu döngünün sönme aşamasında yaşanmıştı ancak sarsıcı boyutlardaydı. Betelgeuse o kadar fazla söndü ki, son 125 yılın en sönük noktasına ulaştı ve gökyüzündeki en parlak 20 yıldız arasındaki yerini kaybetti. Bu parlaklık düşüşünün muhtemel bir açıklaması, aynı sırada ortaya çıkan büyük bir yıldız noktası olabilir ancak araştırmacılar artık Betelgeuse kaynaklı büyük bir yıldız patlamasının kanıtını bulmuş durumdalar. Bu patlama sonucu açığa çıkan maddeler genişleyip uzayda soğuduğunda, yıldızdan gelen ışığın bir kısmını engelleyerek yıldızın olduğundan daha soluk görülmesine sebep oldu.
Betelgeuse'nin döngüsünün uzunluğu sebebiyle yıldızın en düşük parlaklık değerine Nisan 2021 tarihinde ulaşması bekleniyor ancak eğer yıldızın sönmesi şu andaki hızı ile devam ederse bu noktaya çok daha erken ulaşılabilir.
Bu en son olay ile beraber Orion'un en parlak yıldızının gizemlerine bir yenisi daha eklenmiş oluyor.
YORUMLAR