İsveç'in NATO üyeliği TBMM Dışişleri Komisyonu'nda ertelendi

İsveç’in NATO’ya katılım protokolü TBMM Dışişleri Komisyonunda görüşüldü.
AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay başkanlığında toplanan komisyona Dışişleri, Adalet, Milli Savunma, İçişleri Bakanlıkları ile Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı yetkilileri de katıldı.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar komisyonda, İsveç’in NATO’ya üyeliğine ilişkin protokol konusunda milletvekillerini bilgilendirdi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin değerlendirme yaparak komisyona şu bilgi verdi:
“PYD/YPG ve FETÖ’ye destek sağlamayacağını, savunma sanayi önündeki engelli ortadan kaldırmayı taahhüt ettiler. Daimi ortak mekanizma bugüne kadar 5 defa toplandı. Yeni mekanizma Finlandiya’da toplanacak. Terörizmle mücadele başta olmak üzere muhtırada yer alan konuların ele alınacağı tesis edildi. NATO katılım sürecinde ülkemizin meşru güvenlik kaygılarını daha iyi anlamaya başladı. Terörle mücadele bağlamında eski yaklaşımları sorgulandı ve bir öz eleştiri başladı. Terörle mücadele bağlamında bir paradigma değişikliğine gittiklerini her seferinde dile getirdiler. Terörle mücadelede kapsamlı mevzuat değişikliğine gitti. Bir anayasal değişiklik yapıldı bu kapsamda terörle mücadele yasasında yapılan değişikliği 1 Haziran’da yürürlüğe koydu. Bununla birlikte terör örgütüne katılmak bir suç olarak kabul edildi. PKK’nın İsveç’teki para kaynaklarından olan bir yapının hesapları donduruldu. Bir PKK mensubunun terörle bağlantılı bir suçtan mahkum edildi ve İsveş’te bir ilk yaşandı. PKK İsveç’te eskisi gibi rahat hareket edemiyor. Öncesinden PKK yöneticileri İsveçli bakanlarla görüşebilirken bu kesildi. Savunma sanayi alanında da somut adımlar atıldı. Ülkemize yönelik savunma sanayi kısıtlamaları kaldırıldı. Bugüne kadar firmalarımızın yaptığı başvurular olumlu sonuçlanıyor. İsveç’in ülkemizin AB’ye üyelik sürecinde daha fazla destek verdiğini görüyoruz. NATO’dan da taleplerimiz oldu. NATO özel temsilcisi atandı. İsveç’in NATO’ya katılması Atlantik Avrupa bölgesini daha güvenli hale getireceğine inanıyoruz”

Bakan yardımcısının açıklamaları sonrasında söz alan İYİ Partili Kürşat Zorlu İsveç’in verdiği sözlerin yerine getirip getirmediğinin somut olarak belirlenmesi gerektiğini belirterek önerinin gündemden çekilmesini istedi, çekilmemesi durumda ise muhalefet şerhi koyacaklarını belirtti.
İYİ Partili Bilal Bilici ise İsveç’te Kur'an-ı Kerim yakma eylemlerini hatırlatarak NATO üyesi ülkelerin büyükelçilerin meclise gelerek “Bunun neresi ifade özgürlüğü bunu anlatsınlar” değerlendirmesini yaptı.
AK Parti Milletvekili Ali Şahin ise “Biz ABD’nin Meksika sınırlarından ABD sınırını tehdit eden terör örgütlerini eğitiyoruz ve bunu izah ediyoruz. Bunun izahı yoktur. Bu müttefiklik ruhu ile bir alakası yoktur. ABD bugün bunu yapıyor. Bu müttefiklik ruhu ile açıklanamaz. NATO’nun genişlemesini değerli buluyoruz. İsveç terör örgütleri için cennet haline gelmiş haline gelmiş durumda. Türkiye’yi tehdit eden birçok terör örgütü burada finanse ediliyor. Böyle bir çelişki ile karşı karşıya İsveç. İsveç’in attığı adımları değerli buluyoruz ama yeterli bulmuyoruz” ifadelerini kullandı.
AK Partili Asuman Erdoğan “Meclise ziyarete gelen teyzeler bana 'İsveç NATO üyeliğine almayın'' dedi” ifadelerini kullandı.
MHP Milletvekili İsmail Özdemir “NATO’nun ABD ile beraber IŞID ile mücadele kapsamında Türkiye’ye yanlışı olmuştur. NATO Türkiye’nin güvenlik haklarına yeterince saygılı davranmamasın rağmen ABD İsveç ve Finlandiya için kapımızı çaldı. İsveç’te PKK terör örgütünün faaliyet gösterdiği, Suriye’deki PKK uzantısın silah verdiği bir gerçek. PKK’nın uzantısı ve para kaynağı olan dernekler var bu açıdan ne adımlar atıldı. Savunma Sanayi’nde İsveç hangi yaptırımları kaldırdı. 15 Temmuz’da doğrudan sorumluluğu bulunan FETÖ’cü Bülent Keneş İsveç’te yaşıyor. Bu kişinin iade talebine karşılık ne cevap verildi. ABD, İsveç’in üyeliğini F-16 meselesine bağladı. ABD Senatosu Türk Milletinin iradesinin üstünde görmemelidir. Kimse kendisini Türkiye’nin üstünde görmedi göremez. İsrail’in Gazze’de çocukları öldürmek istediği bombalar ABD envanteri olan bombalardır” ifadelerini kullandı.
Komisyon üyelerinin sorularına yanıt veren Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar "İsveç’in dosyasına baktığımızda taahhütler temelinde adımlar atması ve bu adamların süreklilik sağlaması gerekiyor. İsveç yönetimi PKK dahil terör örgütleri ile mücadelede paradigma değişikliğine gittiler. Bunlar kalıcılık arz eden yasal süreçler. İsveç atılacak adımlarla ilgili bilgi verecek. İade ve sınır dışı konularında yetkiler yoğun temas halinde. Türkiye’nin telebi doğrultusunda bugüne kadar bir kişi iade edildi” dedi.
Bu açıklamalar üzerine Komisyon Başkanı Fuat Oktay, İsveç’in terörle mücadele konusundaki yol haritasını komisyona sunulmasını ve milletvekillerinin bilgilendirilmesini talep etti.
ABD’nin İsveç’in NATO üyeliği ile F-16 konusunun ilişkilendirilmesine ilişkin soruya ise Bakan Yardımcısı Akçapar “Biz ABD’ye 40 adet F-16 talebi iletildi. ABD kongresinde süreç başlamadı. Bu konuda ABD kongresinin bir ilişkilendirme yaptığını görüyoruz. ABD’nin müttefiklik ruhuna uygun hareket etmesini bekliyoruz” dedi.
CHP Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı’nın İsveç’ten kaç kişi için iade talebinde bulunulduğunu sorması üzerine ise Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Kasım Çiçek “Terör suçunda 32 talep ettik, adi suçlardan dolayı 37 talebimiz var” yanıtını verdi.
Yapılan konuşmalar sonrasında İsveç’in NATO üyeliği protokolünün görüşülmesi komisyonun bir sonraki toplantısına ertelendi. Komisyon üyelerinin TBMM Dostluk Gruplarının toplantılarının olduğunu söylemesi üzerine Oktay, komisyon üyelerinin talebi ve bakanlığın sorulan sorulara daha iyi yanıt vermesi için teklifin görüşmelerinin bir başka gün devam etmesi yönünde önerge verildiğini bildirdi. Önerge oylanarak kabul edildi.