Ventriküler taşikardi (Kalp çarpıntısı) nedir?
Kardiyoloji ABD Öğretim üyesi Doç. Dr. Başar Candemir, taşikardi- kalp çarpıntısı nedir, nedenleri ve belirtileri nelerdir sizler için anlattı.
Taşikardi, dakikada 100 atımın üzerindeki kalp atış hızı için kullanılan tıbbi terimdir. Taşikardiye neden olabilecek birçok kalp ritmi bozukluğu (aritmi) vardır. Bazen hızlı bir kalp atışı olması normaldir. Örneğin, egzersiz sırasında veya stres, ateş, travma veya hastalığa tepki olarak kalp atış hızınızın yükselmesi normaldir. Ancak taşikardide, normal fizyolojik stresle ilgisi olmayan koşullar nedeniyle kalp normalden daha hızlı atar.
Bazı durumlarda taşikardi hiçbir belirti veya komplikasyona neden olmayabilir. Ancak tedavi edilmezse taşikardi normal kalp fonksiyonunu bozabilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar kalp yetmezliği, inme, ani kalp durması veya ölüm olabilir. İlaçlar, tıbbi prosedürler veya ameliyat gibi tedaviler hızlı bir kalp atışını kontrol etmeye veya taşikardiye katkıda bulunan diğer durumları yönetmeye yardımcı olabilir.
Birçok farklı taşikardi türü vardır. Kalbin hızlı kalp atış hızından ve anormal derecede hızlı kalp atışından sorumlu olan kısmına göre gruplanırlar. Yaygın taşikardi türleri şunları içerir:
Atriyal fibrilasyon, kalbin üst odalarındaki (kulakçık) aşırı hızlı ve düzensiz elektriksel uyarıların neden olduğu hızlı ve düzensiz bir kalp ritmidir. Bu sinyaller, kulakçıkların hızlı, koordine olmayan, zayıf kasılmalarına neden olur. Atriyal fibrilasyon geçici olabilir, ancak tedavi edilmedikçe bitmeyecektir. Atriyal fibrilasyon özellikle yaşlılarda en sık görülen taşikardi türüdür.
Atriyal çarpıntıda, kalbin kulakçıkları çok hızlı ama düzenli bir hızda atar. Hızlı hız, kulakçıkların zayıf kasılmalarına neden olur. Atriyal çarpıntı, kulakçıktaki düzensiz devreden kaynaklanır. Atriyal çarpıntı epizotları kendiliğinden kaybolabilir veya tedavi gerektirebilir. Atriyal çarpıntı olan kişilerde, diğer zamanlarda sıklıkla atriyal fibrilasyon görülür.
Supraventriküler taşikardi, kalbin alt odacıklarının (ventriküller) üzerinde bir yerde başlayan anormal derecede hızlı bir kalp atışıdır. Kalpte genellikle doğumda mevcut olan ve birbiriyle örtüşen sinyallerden oluşan bir döngü oluşturan anormal devreden kaynaklanır. Bu devrelerin yüksek bir başarı oranıyla ablasyonla ortadan kaldırılması ile kesin tedavi edilebilir.
Ventriküler taşikardi, kalbin alt odalarındaki (ventriküller) anormal elektrik sinyalleri ile başlayan hızlı bir kalp atış hızıdır. Hızlı kalp atış hızı, ventriküllerin vücuda yeterince kan pompalamak için verimli bir şekilde dolmasına ve kasılmasına izin vermez. Ventriküler taşikardi atakları kısa olabilir ve zarar vermeden sadece birkaç saniye sürebilir. Ancak birkaç saniyeden uzun süren bölümler, yaşamı tehdit eden tıbbi bir acil durum haline gelebilir.
Ventriküler fibrilasyon, hızlı, kaotik elektriksel uyarılar, vücuda gerekli kanı pompalamak yerine alt kalp odalarının (ventriküller) titremesine neden olduğunda meydana gelir. Kalbe elektrik çarpmasıyla (defibrilasyon) kalp dakikalar içinde normal ritmine dönmezse bu ölümcül olabilir. Kalp krizi sırasında veya sonrasında ventriküler fibrilasyon meydana gelebilir. Ventriküler fibrilasyonu olan çoğu insanda altta yatan bir kalp hastalığı vardır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kalbiniz çok hızlı attığında, vücudunuzun geri kalanına yeterince kan pompalamayabilir. Bu, organlarınızı ve dokularınızı oksijenden mahrum bırakabilir ve nefes darlığı, baş dönmesi, hızlı nabız hızı, kalp çarpıntısı-hızlı, rahatsız edici veya düzensiz kalp atışı veya göğüste "düşme" hissi, göğüs ağrısı, bayılma (senkop) gibi belirti ve semptomlara neden olabilir. Taşikardili bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez ve bu durum yalnızca fizik muayene sırasında veya elektrokardiyogram adı verilen bir kalp izleme testi ile keşfedilir.
NEDEN OLUR?
Taşikardi, kalbinizin pompalama hareketinin hızını kontrol eden normal elektriksel uyarıları bozan bir şeyden kaynaklanır. Birçok şey hızlı bir kalp atış hızına neden olabilir veya katkıda bulunabilir. Bunlar anemi, çok fazla kafeinli içecek içmek, çok fazla alkol içmek, egzersiz yapmak, ateş, yüksek veya düşük tansiyon, elektrolit dengesizliği, elektriksel uyarıların iletilmesi için gerekli mineralle ilgili maddeler, ilaç yan etkileri, aşırı aktif tiroid (hipertiroidizm), sigara içmek, korku gibi ani stres, uyarıcı ilaçların kullanımını içerir. Bazı durumlarda, taşikardinin kesin nedeni belirlenemez.
Taşikardi komplikasyonları, taşikardi tipine, kalbin ne kadar hızlı attığına, hızlı kalp atış hızının ne kadar sürdüğüne ve başka kalp rahatsızlığınız olup olmadığına bağlıdır. Olası ciddi komplikasyonlar felç veya kalp krizine neden olabilen kan pıhtıları, kalbin yeterli kan pompalayamaması (kalp yetmezliği), sık bayılma atakları veya bilinç kaybı iken ani ölüm genellikle sadece ventriküler taşikardi veya ventriküler fibrilasyon ile ilişkilidir.
Taşikardiyi önlemenin en etkili yolu, sağlıklı bir kalbi korumak ve kalp hastalığı geliştirme riskinizi azaltmaktır. Eğer kalp hastalığınız varsa, onu izleyin ve taşikardiyi önlemeye yardımcı olmak için uzmanların size sunduğu tedavi planını uygulayın.