Ticari ve ihtiyaç kredi faizinde limitler yükselecek
Politika faizi artışı sonrası Temmuz ayı ile birlikte geçerli olacak şekilde Merkez Bankası yıllık bileşik referans faiz oranını internet sitesinde yüzde 17.89 açıkladı. Regülasyonlar ticari ve ihtiyaç kredi faizinde menkul kıymet tesisinden kaçınılabilecek faiz oranlarının da referans faiz oranının katlarına göre belirlenmesini sağlıyor.
Merkez Bankası’nın önceki günkü Para Politikası Kurulu toplantısıyla politika faiz oranını yüzde 8.5’ten beklentilerin çok altında yüzde 15’e çıkarması regülasyonlarla piyasa faiz oranlarına getirilen limitleri belirleyen referans faiz oranını da arttırdı. Merkez Bankası dün referans faiz oranının 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere yüzde 1.36 olduğunu yıllık bileşik referans faiz oranını yüzde 17.8 olarak açıkladı. Böylece kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarındaki faizlerin yanı sıra bankaların menkul kıymet tutma zorunluluğundan kaçınabilecekleri ticari ve ihtiyaç kredisi faiz oranları da yeniden belirlenmiş oldu. Bankacıların yaptığı hesaplamalara göre temmuz ayından itibaren ticari kredide yüzde 25 yüzde 32.2, ihtiyaç kredi faizinde ise yüzde 32.20 yüzde 35.72 oranları aşıldığında menkul kıymet tutma zorunluluğu devreye girecek.
Referans faiz oranının katlarına göre belirleniyor
Referans faiz oranıyla ihtiyaç ve ticari kredi faizlerinde limitler belirleniyor. Politika faizi artırımı öncesinde referans faiz oranı yüzde 0.81 ve yıllık bileşik referans faiz oranı da yüzde 10.31 idi. Ve ticari kredi faizi için referans faiz oranının 1.4 katı aşılması durumunda yüzde 20, 1.8 katı aşılması durumunda ise yüzde 90 oranında menkul kıymet tesis zorunluluğu var. Ve bu faiz oranları yüzde 14.5 ile yüzde 18,7 seviyesindeydi. Politika faizi yüzde 15’e yükseltildi ve referans faiz oranı da yüzde 1,.6 olarak ilan edildi. Böylece ticari kredi faizinde de limitler yüzde 25.04 ile yüzde 32.2’ye çıkmış oldu.
İhtiyaç kredi faizinde de 1.8 katı aşıldığında yüzde 20, 2 katı aşıldığında ise yüzde 150 oranında menkul kıymet tesis zorunluluğu var. Bu oranlar faiz artışı öncesi yüzde 18,7 ve yüzde 20.2 seviyesinde bulunuyordu. Politika faizi yüzde 15’e çıkarılması sonrası sırasıyla yüzde 32.2 ile yüzde 35.72 seviyesine çıktı.
Bankacılık sektörü kaynakları yüksek enflasyon ortamında düşük faizli kredi politikasında ilk kez politika faizindeki artışla birlikte bir gevşeme yaşandığını dile getirirken PPK metninde belirtildiği gibi etki analizi sonrasında regülasyonlarda kademeli bir sadeleşmenin ise sektörün faaliyetleri açısından çok daha yararlı olacağına işaret etti.
Ortalama ticari kredi faizi yüzde 15
Merkez Bankası’nın haftalık verilerine göre 16 Haziran haftası itibariyle ticari kredi faizleri ortalama yüzde 15 seviyesinde bulunuyor. Ticari kredi kartı ve kredili mevduat hesapları hariç TL cinsi ticari kredi faizleri ise yüzde 14.39 seviyesinde. Bu faiz oranları düşük görünse de bankacılık sektörü kaynakları kamu bankalarının düşük faiz oranlarının ortalamayı düşürdüğünü ancak kamu bankalarının da sınırlı kullandırım yaptığını dile getirdi. Bu oranlardan ticari kredi kullanımının oldukça sınırlı seviyede bulunuyordu. Net faiz gelirinin oldukça yüksek negatif seyretmesi kredi arzının sıkılaşması sonucunu doğurduğunu söyleyen bankacılık sektörü kaynakları, faiz artışıyla temmuz ayı itibariyle referans kredi faizi oranlarının artmasıyla sektörün ticari kredi faizlerini yükselteceğini dile getirdi.