Karantinada fiyatlar neredeyse üçe katlandı
Latin Amerika'da ekonomik olarak koronavirüs salgınına en hazırlıksız yakalanan ülke, 2019'u yüzde 10 bine yakın enflasyonla kapatan Venezuela oldu. Uzmanlar karantinanın ilan edildiği 17 Mart'tan bu yana fiyatların ortalama 2,5 kat arttığını belirtiyor.
Ekonomist Luis Crespo, "Karantinada geçen 22 hafta boyunca temel gıda maddelerinin ve temizlik ürünlerinin nasıl iki, hatta üç kart arttığını gözlemledik. Venezuela’da Temmuz ayı enflasyonu yüzde 55 oldu ve yılın ilk 7 ayındaki toplam enflasyon yüzde 843’tü. Ülkede yaşanan hiperenflasyonun ana nedenleri olarak mali disiplinin olmaması ve likiditenin arttırılmasının yanı sıra döviz politikası ve yerli üretimin azalması gösterilebilir. Son 6 yılda yerli üretim yaklaşık yüzde 70 azalarak 40 yıl önceki seviyesine düştü ve bugün Venezuela tamamen ithalata bağımlı bir ülke" diyor.
İşyeri sahipleri pandemi boyunca her şeyin zamlandığını söylüyor, keza fiyatların dolara endeksli olduğu ülkede karantina başladığında bir dolar yaklaşık 77 bin bolivarken bugün dolar 300 bin seviyesine dayandı.
Toptancı Yorman Feliciano, “Venezuela’da pandemi sürecinde fiyatlar aşırı arttı. Bizim burada kullandığımız “bu duruma dayanacak bir cüzdan yok” deyimi durumu doğru bir şekilde tanımlıyor. Karantina başladığından bu yana dolar 3-4 kat arttı. Yerel paranın değerini yitirmesinden dolayı bugün çoğu işyeri artık dolarla alışveriş yapıyor. Halkın alım gücü düşüyor ve insanlar bugün daha az satın alıyor, çünkü paraları yok. Benim satışlarım pandemi boyunca en az %60 azaldı. Örneğin ben pandemiden önce haftada 3 çuval soğan satıyorken bugün bir çuval soğan satabiliyorum. Durum gerçekten zor" şeklinde konuştu.
Asgari ücretin 3 doların altına düştüğü ülkede karantinayla birlikte alım gücü azalırken fiyatların artması dar gelirli yüzbinlerce ailenin mutfak masraflarını bile karşılayamamasına neden oluyor.
İşçi Ruth Sosa, "Ben asgari ücret artı komisyon kazanıyorum, ancak karantinadan dolayı komisyon alamadığım için aylık kazancım 3 doların altına denk geliyor. Pandemi sürecinde fiyatlar dolar olarak da artıyor, bugün 1 dolara satın alacağınız şey, gelecek hafta 2 dolara çıkabiliyor. Yurtdışındaki akrabalarımız para göndermese karnımızı doyurmamız mümkün değil. Artık sadece zaruri ihtiyaçlarımızı satın alıyoruz. Örneğin önceleri eve meyve satın alabilirken bugün alamıyoruz ya da önceleri kahvaltı için margarin ve peynir alabiliyorken bu aralar sadece margarin satın alabiliyoruz " dedi.
Ekonomik olarak en kırılgan kesimlerden biri de emekliler. Emekli maaşı 400 bin bolivarken, bir kilo soğanın fiyatı 450 bin bolivara, bir kilo kırmızı et ise 900 bin bolivara çıkmış durumda.
Giovanny Carriola, "Benim aylık gelirim yüzde 60 azaldı, fiyatlar da artınca biz maddi olarak oldukça zorlandık. Elimizde para kalmayınca eve yemek almak için sokağa çıktık ve evimizde kullanmadığımız eşyalarımızı satmaya başladık. Örneğin elimizdeki iyi durumda olan oyuncak, bisiklet gibi eşyalarımızı sattık. Ayrıca hükümet de (ayda bir poşet) gıda yardımında bulunuyor (ancak yeterli olmuyor)" şekline konuştu.
Ulusal Meclis verilerine göre yılın ilk 7 ayındaki toplam enflasyon yüzde 843'ken maaşlara sadece yüzde 53 zam yapılmış olması, halkın alım gücünün düşmesine ve pandemi sürecinde gıda, beslenme, ulaşım ve barınma gibi en temel ihtiyaçları bile karşılamada zorlanmasına neden oluyor.