Kadınların regl dönemlerini takip eden Telefon uygulamaları ne kadar işe yarıyor?
Gazeteci Orla Barry, iPhone'undan kendisine regl döneminin "önümüzdeki üç hafta içinde herhangi bir gün" başlayacağını bildiren bir bildirim aldığında, bunu sosyal medyada alaycı bir biçimde paylaştı.
Uygulamadan böylesine muğlak bir bildirim gelmesi ilk kez olmuyordu.Sosyal medya paylaşımı üzerine başkaları da kendi hikayelerini anlatmaya başladı.
Bir kişi, "Bana da reglimin 56 gün geciktiğini söyleyen bir mesaj geldi" yazdı.
Bir başkası, "Bildirimde 'önümüzdeki dokuz gün içinde' diyor" dedi.
Bir erkek kullanıcı da akıllı saatini ilk satın aldığında regl dönemi takip uygulamasının otomatik olarak devreye girdiğini ve sürekli olarak "geciktiği" yönünde bildirim yaptığını aktardı.
Kadınların regl dönemleri her zaman çok düzenli olmayabilir. Bu da bu tarz uygulamaların karşı karşıya oldukları önemli bir zorluk. Peki ama bu uygulamalar gerçekten bu göreve uygun mu?
En basit haliyle, kullanıcılar regl dönemlerinin başlama ve bitiş tarihini girer, uygulama da bu bilgilere dayanarak bir sonraki dönemi hesaplar.
Ayrıca, bu uygulamayı gebe kalma ihtimallerinin en yüksek olduğu zaman olan yumurtlama dönemlerini tahmin etmek için de kullanan kadinlar da var.
Bazı uygulamalar vücut sıcaklığı, uyku düzeni, regl ağrısı ve cinsel faaliyet gibi başka etkenlerin de işlenmesine olanak tanıyor. Tüm bunlar regl ve yumurtlama dönemlerinin daha doğru tahmin edilmesinde rol oynayabilir.
Bununla birlikte bu tarz özel verilerin uygulamanın geliştiricileri tarafından başka ne için kullanılabileceği konusunda endişeler de mevcut.
Kadınların regl döngüleri stres, yaş ve hormon gibi çok sayıda faktöre bağlı olarak aydan aya değişiklik gösterebilir.
2018'de yaklaşık 1000 kadının katılımıyla yapılan bilimsel bir araştırmada, kullanılan uygulamaların yumurtlama dönemini tahmin oranının yalnızca yüzde 21'de kaldığı görüldü.
Ancak bu tarz uygulamalar popülerliğini korumayı sürdürüyor. Birçok kişi bu uygulamaları şu nedenlerden dolayı kullanıyor:
bebek sahibi olmaya çalışmak
bebek sahibi olmaktan kaçınmak
polikistik yumurtalık sendromu veya premenstural sendrom (adet öncesi gerginlik) gibi durumların semptomlarını izlemek
menopoz öncesi dönemde değişiklikleri takip etmek
tatil ve düğün gibi etkinlikleri planlamak
Stanford Üniversitesi'nden araştırmacı Laura Symul, regl takip uygulamaları ve bunların topladıkları verilerle ilgili çalışmalar yapıyor.
Symul, kadınların farklı nedenler ve amaçlar için aynı uygulamayı kullanmasının sorunun bir bölümünü oluşturduğunu söylüyor:
"Regl deneyimini tam olarak yansıtacak şekilde tasarlanmış çok az uygulama var. İlk başta sadece regl zamanını öğrenmek için kullanılabilir ve daha sonra aynı kişi hamile kalmak için bu uygulamayı kullandığında istediği sonucu alamayabilir.
"Hamile kaldığında da benzer bir şey olabilir. Kullandıkları uygulama işe yaramıyor ve bir başkasına geçmeleri gerekiyor."
Symul, aslında kadınları ergenlikten menopoza kadar yönlendirebilecek tek bir uygulamaya ihtiyaç duyulduğunu düşünüyor.
Mevcut uygulamaların performansı değerlendirilieken genellikle temkinli bir şekilde yaklaşılıyor.
ABD'deki Cedars-Sinai'de kadın doğum uzmanı olan Dr. Jessica Chan, geçen yıl yayımladığı blog yazısında regl dönemi takip uygulamalarının, çocuk doğurmak isteyenlere tek başlarına yardımcı olamayacağını yazdı:
"Eğer yumurtlama tahmin kiti kullanılarak fiziken yumurtlama dönemi tespiti yapılmıyorsa, bu regl uygulamaları yalnızca tahmini dönem aralıkları sağlar.
Ayrıca bu uygulamalardan hiçbiri doğum kontrolünde etkili olarak kabul edilmiş değil.
Natural Cycles, ABD Federal İlaç Dairesi (FDA) tarafından bu amaca uygunluğu onaylanan tek uygulama.
Natural Cycles kullanan kadınların uygulamaya her gün vücut sıcaklıklarını girmeleri gerekiyor. Şirket, "normal kullanım düzeyinde" her 100 kadından 93'ünün bu uygulamayla hamile kalmayacağını ve bu oranın doğum kontrol haplarının sağladığı düzeye eşit olduğunu öne sürüyor.
Bu uygulamayı kullandığı dönemde, 2018'de hamile kalan Rebecca Woodhouse, BBC'ye yaptığı açıklamada, uygulamanın bundan çok daha etkili olduğuna inandırıldığını söyledi.
Woodhouse, "'Ah şu aptal uygulama' dediğim günler oldu" dedi.
Yine de, Natural Cycles, Google Play mağazasında 500 binden fazla kez indirildi ve yapılan 14 binden fazla yorumda da çoğunluktan beş yıldız aldı.
Menopoz öncesi dönemi yaşayan ve regl döngüsündeki değişim ile semptomları anlamaya çalışan kadınlar da bu uygulamalardan çok da memnun deği
Popüler takip uygulamalarından Clue'yu kullann Suw Charman-Anderson, "Ancak birkaç dokunuşla ulaşabileceğim bir tabloya göz atmak dışında regl döngümde meydana gelen değişimleri kolayca takip etme olanağım yok" diyor.
Sıcak basması gibi diğer semptomları izlemenin de imkansız olduğunu ekliyor ve bu işi yapması için dijital ortamda kendi tablosunu oluşturduğunu söylüyor:
"Uygulama tamamen hamile kalmaya çalışan kadınlara yönelik. Yumurtlama dönemimin ne zaman olduğu umrumda değil, reglmin ne kadar saptığını bilmek istiyorum" dedi.
Clue, doğurganlık destek uygulaması olma özelliğine dair websitesinde uzun bir açıklamaya yer veriyor. Ancak menopozla ilgili içerik bulmak çok daha zor.
Clue, 45 yaş ve üstü kullanıcılara menopoz ve semptomları hakkında bilgi sağladığını, ancak bu pazara "özel olarak uyarlanmadığını" kabul ettiğini söylüyor.
Uygulamanın dünya çapında 13 milyon kullanıcısı bulunuyor. Bir milyondan fazla yorumun yapıldığı Apple mağazında ise ağırlıklı beş yıldızlı değerlendirmeye sahip.
Hesaplamalarında kullanıcılar tarafından paylaşılan önceki altı aylık verilere dayalı bir algoritma kullandığını söylüyor.
Şirketin sözcüsü, "Clue'nun arkasında bilim var ancak her bir sektörde olduğu gibi bu piyasada da kalitesiz ürünler mevcut. Bu nedenle ne yazık ki bazı insanların hayal kırıklığına uğraması sürpriz değil" dedi.
Elbette regl takibi yeni bir uygulama değil. Kadınlar kuşaklar boyunca gerek takvimlere işaretleyerek gerek kendi çizelgelerini oluşturarak döngülerinin hesabını tuttu.
Creative Strategies'in teknoloji analisti Carolina Milanesi, piyasada bu anlamda ciddi bir iyileşme sunmayan çok sayıda uygulama olduğunu söylüyor.
Kızının kullandığı bazı uygulamaların yeterince "zeki" olmadığını ve regl dönemleri arasındaki zamanı göstermenin ötesinde pek bir işlevi belirtiyor:
"Takvime, bir önceki ay âdetinizin ne zaman olduğuna bağlı olarak bir hatırlatma koyabilir ve aynı sonuca ulaşmayı başarabilirsiniz."