G�ZLERDEK? S?S PERDES?: KATARAKT
Katarakt, g�zbebe?inin arkas?ndaki do?al g�z merce?inin ?effafl???n? kaybetmesi, kesifle?mesidir. D??ar?dan gelen ?????n g�rme merkezine ula?mas? i�in g�z�m�zde t�m tabakalar?n saydam, yani ???k ge�irgen, olmas? gerekir. Kataraktla?an mercek opakla?t???ndan ?????n net ?ekilde g�rme merkezine ge�mesini engeller ve ki?inin g�rmesi azal?r.
KATARAKT K?MLERDE G�R�L�R?
Katarakt do?u?tan veya sonradan olu?abilir. Do?u?tan olan kataraktlar soya�ekim nedeni ile, baz? hastal?klar sebebi ile ya da anne karn?nda ila� veya zararl? maddeye maruz kalma sebebiyle olabilir. Sonradan olan kataraktlar ise en s?k ya?a ba?l? olarak olu?urlar. 60 ya??n?n �zerindeki ki?ilerde g�z merce?i ?effafl???n? kaybetmeye ba?lar. �
Katarakt?n olu?ma sebepleri aras?nda; ya?lanma, ailesinde katarakt hik�yesi olmas?, diyabet hastal???, travma ve g�z yaralanmalar?, kortizon gibi baz? ila�lar kullan?m?, g�z i�i iltihaplanmalar?, radyasyon ve ultraviyole gibi zararl? ???nlara maruz kal?nmas?n? sayabiliriz.
KATARAKTIN BEL?RT?LER? NELERD?R?
Katarakt olan ki?ilerde en belirgin ?ik�yet g�rmenin azalmas? ve bulan?k g�rmedir. Bunun d???nda g�zde ???kta kama?ma, g�ne?li havada g�r�?�n azalmas?, gece g�r�?�n bozulmas?, ???klar etraf?nda yans?malar g�rme, �ift g�rme gibi belirtilerden bir veya birka� tanesi g�r�lebilir.
Yak?n? eskisinden daha iyi g�rmeye ba?lama da katarakt?n belirtilerindendir. Baz? hastalar art?k yak?n g�zl�klerini takmadan gazete okumaya ba?larlar, bu durum sevindirici olsa da katarakt?n g�zde miyopla?ma yapt??? balay? d�nemidir.
Bebeklerde g�z bebe?inde beyaz leke, cisimleri takip edememe, g�zde kayma katarakt belirtisi olabilir.
KATARAKT NASIL TEDAV? ED?L?R?
Katarakt?n tedavisi ameliyatt?r. Ameliyat haricinde bir tedavisi yoktur, ila� veya g�zl�k ile katarakt yok edilemez.�
KATARAKT AMEL?YATI NE ZAMAN YAPILIR?
Katarakt hastalar?nda fako y�ntemi ba?lad???ndan beri, eskiden oldu?u gibi g�rmenin tamamen kaybolmas?n? beklemiyoruz. �nce detayl? g�z muayenesi, tetkik ve incelemeler yap?yor ve hastam?z?n durumunu analiz ettikten sonra bunlar?n sonucuna g�re ameliyat zaman?na karar veriyoruz.�
G�n�m�zde ameliyat i�in g�z�n tamamen g�rmesinin yok olmas? beklenmez. Ki?inin g�rme d�zeyi istek ve ihtiya�lar?n?n alt?nda ise ameliyat olunabilir. �
KATARAKT AMEL?YATI OLMAZSAM NE OLUR?
G�rme d�zeyi gittik�e azal?r ve en sonunda g�z k�r olur. Katarakt g�z tansiyonunu y�kseltebilir buna ba?l? da g�rme kayb?na yol a�abilir. G�zde uveit dedi?imiz g�z i�i iltihab?na sebep olabilir. G�z�n retina dedi?imiz arka k?sm? detayl? muayene edilemeyece?inden bu b�lgenin hastal?klar?nda ( sar? nokta gibi) te?his gecikebilir. Bebeklerde ise tedavi gecikmesi g�z tembelli?ine ve ileride de g�r�?�n az olmas?na sebep olabilir.
KATARAKT AMEL?YATI NASIL YAPILIR?
G�n�m�zde katarakt ameliyat? i?ne yap?lmadan sadece damla ile uyu?turularak yap?lmaktad?r. �Hastan?n hastanede kalmas?n? gerektirmeyen, �g�n�birlik gelip gitti?i, ayn? g�n g�z�n g�rmeye ba?lad???, k?sa s�ren, a?r?s?z, ac?s?z, hasta i�in rahat ge�en bir ameliyatt?r. Hastalar?m?z genellikle ameliyat?n ba?lad??? ve bitti?i an? hissetmemektedirler.�
Kataraktla?an, ?effafl??? kaybolan mercek, g�z�n i�inde ses dalgalar? ile eritilip al?n?r. Bu y�nteme FAKO ad? verilir. FAKO y�ntemi ile g�z i�inde eritilip al?nan merce?in yerine yeni bir mercek konulmazsa hasta iyi g�remez, bu nedenle bu merce?in yerine yapay mercek konulur.
SARI NOKTA VE G�Z TANS?YONU HASTALARI KATARAKT AMEL?YATI OLAB?L?R M??
Sar? nokta hastal??? olanlar katarakt ameliyat? olabilir. Filtre yetene?i y�ksek, kaliteli bir mercek kullan?ld???nda sar? nokta hastal???n?n ilerlemesinde katarakt ameliyat?n?n etkisi yoktur. Yaln?z sar? nokta hastalar? ameliyat olsalar da olmasalar da g�z doktorunun yak?n takibinde olmal?d?rlar.
G�z tansiyonu (glokom hastalar?) olanlar da katarakt ameliyat? olabilirler. Hatta bu hastal?kta bazen tansiyonu d�?�rmek i�in katarakt ilerlemeden ameliyat �nermekteyiz. Bu durumda hekim hastan?n durumuna g�re karar verecektir. Katarakt ameliyat?, g�z tansiyonu �zerinde genellikle d�?�r�c� etki yapar. ?leri g�z tansiyonunda ise hem tansiyon hem katarakt ameliyat? ayn? anda yap?labilir.�
KATARAKT AMEL?YATI ?LE G�ZL�KLER?MDEN KURTULAB?L?R M?Y?M?
Evet, katarakt ameliyat? ile g�zl�k kullanan ki?ilerin numaralar? da yok edilebilir. Hipermetrop, miyop, astigmat, presbiyop ki?iler yeni geli?en mercek teknolojileri ile g�zl�klerini �?karabilirler.
Son 20 y?lda teknolojinin h?zla ilerlemesi ile yapay merceklerde b�y�k geli?meler oldu. ?leri teknoloji sonucu g�z i�ine konulan mercekler ki?inin kendi do?al merce?ine �ok yak?nla?t?. Kendi merce?imizin g�ne? ve zararl? ???nlar? filtre etme yetene?i art?k yapay merceklerde de mevcut.�
Katarakt ameliyat? ile hastal??? tedavi etmemizin yan?nda g�z numaras?ndaki bozuklu?unu da yok edilebiliyoruz. �rne?in bir ki?i �ocuklu?undan beri kulland??? y�ksek numaral? g�zl�klerinden katarakt ameliyat? ile kurtulabilir. �Uzak � orta � yak?n (ak?ll?) mesafeli merceklerle, �ki?inin kulland??? okuma g�zl�klerinden de kurtulmas? m�mk�n olabiliyor. Bu mercekler ile ki?i g�zl�k takmadan g�nl�k aktif ya?ant?s?na devam edebilmektedir.
Uzak yak?n mesafeli merceklerin, astigmat? olan ki?iler i�in de �retilmesi her t�rl� g�z kusurunun katarakt ameliyat?nda tedavi edilebilmesine olanak sa?lad?.
�
AKILLI MERCE?E ALI?MA S�RES? VAR MI?
Ak?ll? mercekler g�z� bu durum i�in uygun ki?ilere tak?l?r, bu nedenle ameliyat sonras? ki?i hemen g�rmeye ba?lar, g�zl�kten farkl? olarak bu merceklere uyum sorunu ya?amas? nadirdir. Ama en iyi performans birka� ayl?k s�re alabilir. Daha iyi bir g�r�? i�in bu merceklerin iki g�ze de tak?lmas?n? �nermekteyiz.�
AMEL?YAT SONRASI D?KKAT ED?LMES? GEREKEN DURUMLAR NELERD?R?
Hekimin �nerece?i damla tedavisini d�zenli yapmak gerekmektedir. Ameliyat sonras? birka� g�n g�ze su de?dirmemek, g�z� ovu?turmamak, �ok a??r i?lerden ka�?nmak gibi baz? kurallara dikkat edilerek ki?i i?ini ve g�nl�k hayat?n? rahat�a s�rd�rebilir.�
SONU� OLARAK;
Katarakt ameliyat? g�n�m�zde teknolojinin getirdi?i yenilikler ile �ok konforlu bir ameliyat haline gelmi?tir. ?ik�yetleri olan ki?ilerin hastal???n? geciktirmeden hekime ba?vurmas? daha sonra kar??la??labilecek sorunlar? �ok azalt?r. Ameliyat hekimin deneyimi, ileri teknolojik cihazlar, hijyenik bir ortam oldu?unda hastan?n endi?e etmesine gerek olmayacak kadar az riske sahiptir.
Hastalar?m?za �ncelikle sa?l?kl? bir ya?am diliyoruz ama sa?l?klar? bozuldu?u zaman beklemeden bir hekime muayene olmalar?n? tavsiye ediyoruz. Her hastal?kta oldu?u gibi kataraktta da zaman?nda m�dahale ba?ar? i�in �ok �nemli bir anahtard?r.
�G�z Hastal?klar? Uzman? Op. Dr. Tural Babashl?
�