Fahiş kira artışlarına karşı 'Hollanda modeli' gündemde
Kiralarda son dönemde yaşanan artışlar Türkiye'nin önemli gündem maddelerinden biri haline gelince konu AK Parti ve ilgili bakanlıklar tarafında masaya yatırıldı. Serbest piyasa ekonomi kurallarına uygun olarak kiralara sınırlama getirilip getirilemeyeceği, getirilirse bunun sıkıntı yaratıp yaratmayacağı üzerinde duruldu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı kira artışları konusunda düzenleme için çalışma başlatmıştı. Sabah'tan Zübeyde Yalçın'ın haberine göre, hükümet ve AK Parti, spekülatörler ile stokçulardan sonra fahiş kira artışlarını da masaya yatırdı.
Bu kapsamda, Hollanda modeli gündeme geldi ve bunun örnek alınabileceği konusunda görüş birliği oluştu. Hollanda hükümeti, konut sıkıntısı nedeniyle hızla artan ev kiralarına karşı orta gelir gruplarını korumak için serbest piyasadaki kiralık ev fiyatlarına müdahale kararı vermişti. Buna göre kirası 763 Euro'ya kadar olan ve belediyeler tarafından alt gelir gruplarına kiralanan sosyal konutlar gibi, serbest piyasadaki evler için de puanlama sistemi getirildi. Evlerin büyüklüğü, oda sayısı gibi belirli özelliklere göre puanlama yapılıp en fazla bin ila bin 250 Euro kira istenmesi hükme bağlandı.
AK Parti ve ilgili bakanlıkların üstünde durdukları alternatife göre de Hollanda modeli örnek alınarak, kira artışlarına bir sınırlama getirilecek. Ancak bu, Türkiye'nin tümünde değil fahiş artışların yaşandığı İstanbul, hatta İstanbul'un da bazı bölgeleri gibi fahiş fiyat artışlarının yaşandığı illerde geçerli olacak. Buralar için idarenin belirleyeceği bir oran olacak ve bu oranın üzerine çıkılmayacak.
Borçlar Kanununa göre 5 yıla kadar olan kira artışları TÜFE'ye göre yapılıyor. Ev sahibi 5 yılın sonunda kira düşük kalmışsa bunun üstünde bir oran isteyebiliyor. Ancak şu anda uygulamada bu kurallar tamamen rafa kaldırılmış ve iş adeta çığırından çıkmış durumda. Kira sözleşmesinin üstünde 2 yıl geçenler bile kiracıları TÜFE'nin çok çok üstünde rakamlara zorluyor.