Erdoğan ve Putin, Astana'da görüştü: 'Türkiye'deki gaz merkezi fiyatlandırma için de kullanılabilir'
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Astana'daki CICA Zirvesi kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Rus lider, görüşme öncesinde yaptığı değerlendirmelerde, Türkiye'nin Avrupa'ya gaz tedariğinde en önemli dağıtım merkezi haline gelmesi hedefini dile getirdi. Erdoğan da Akkuyu'nun önemine dikkat çekti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı (CİCA) kapsamında Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geldi.
Erdoğan ve Putin'in, zirvenin düzenlendiği Bağımsızlık Sarayı'ndaki görüşmesi basına kapalı yapıldı.
Putin ile Erdoğan en son eylül ayında Semerkant’ta bir araya gelmişlerdi. Rusya ve Türkiye liderleri, daha önceyse ağustos ve temmuz aylarında da birer yüz yüze görüşme gerçekleştirdi.
Rusya Devlet Başkanı’nın yardımcısı Yuriy Uşakov, liderlerin bu sene bu denli sık görüşmüş olmalarına istinaden, “Putin ve Erdoğan neredeyse her ay bir araya geliyorlar” demiş ve liderlerin bunun yanında, sene başından beri 13 telefon görüşmesi de gerçekleştirdiklerini eklemişti.
Putin ve Erdoğan’ın Astana’daki görüşmeleriyse, Türkiye’nin Rusya ve Batı ülkelerinin temsilcilerini bir araya getirecek Ukrayna konulu bir buluşma düzenlemek istediğinin bilindiği bir döneme denk geliyor.
Söz konusu görüşme ayrıca, Rusya Devlet Başkanı’nın, şu an çalışmaz hâlde olan Kuzey Akım boru hatları üstünden iletilemeyen Rus gazının yönünü değiştirerek bu enerji kaynağını Türkiye’de oluşturulacak büyük bir dağıtım merkezi üstünden Avrupa’ya tedarik etmeyi istediklerini açıklamasını izliyor.
Görüşme sırasında tarafların her iki konuda da birbirlerine somut teklifler iletmesi bekleniyor.
Putin, Erdoğan ile görüşmesinde “Sizinle beraber en üst düzeyde gerçekleştirdiğimiz görüşmeler iyi sonuçlar veriyor, ülkelerimiz arasındaki anlaşmaların hepsi yerine getiriliyor” dedi.
Putin, Erdoğan ile görüşmesinde, Türkiye’de Rus gazı için bir dağıtım merkezi kurma düşüncesini iletti. Rusya lideri, Türkiye’de oluşturmayı isteyecekleri gaz merkezinin bir sevkiyat alanı olmasının yanında, gaz fiyatlarının belirlendiği bir alan da olabileceğini söyledi.
Türkiye’ya Rus gazının tedarikinin ‘tam kapasite’ olarak sürdüğünü kaydeden Rusya Devlet Başkanı, Türkiye’yi bu konuda ‘en güvenilir partner’ olarak gördüklerini belirtti:
"Avrupa'dan bile daha güvenli bir güzergah olan Türkiye, gaz tedariki konusunda en güvenli güzergah haline geldi. Sizin tutumunuz sayesinde bu gaz boru hattını çok daha yoğun bir şekilde kullanmayı hedefliyoruz."
Putin: Havaya uçurmaya çalışsalar da TürkAkım çalışmaya devam ediyor
Putin “Tanrıya şükür, TürkAkım, onu havaya uçurmaya çalışmış olsalar dahi, başarılı bir biçimde çalışmaya devam ediyor” diye ekledi. Rusya lideri daha önce, Ukrayna gizli servislerinin, TürkAkım boru hattının Rusya’daki tesislerini havaya uçurmaya giriştiklerini ancak bu girişimin önünü kestiklerini açıklamıştı.
Akkuyu nükleer güç santraline ilişkin çalışmaların da planlanmış olduğu gibi devam ettiğini belirten Rusya Devlet Başkanı, santralin bu planlar doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılı olacak 2023’te devreye gireceğini kaydetti.
Putin'den tahıl anlaşması için Erdoğan'a teşekkür
Bunun yanında Putin, Ukrayna’daki tahılın ülkeden çıkarılmasına ilişkin İstanbul’da varılan anlaşmaya ilişkinse, bu anlaşma sayesinde Ukrayna limanlarından çıkarılan tahılın hâlâ çok küçük bir kısmının yoksul ülkelere ulaştırıldığı eleştirisini yineledi. Putin buna karşın, söz konusu anlaşmaya varılması için ortaya koyduğu çaba sebebiyle Erdoğan’a yeniden teşekkür etti.
'Türkiye'yi dünyanın en büyük doğalgaz merkezi haline getirme hedefini belirledik'
Putin, Erdoğan ile görüşmesinde, Türkiye’de oluşturmayı isteyecekleri gaz merkezine ilişkin şunları söyledi:
“Dün, Enerji Bakanınız (Fatih Dönmez) ve Botaş’ın yöneticileri ile görüştükten sonra Gazprom ile anlaştık ve bunu herkesin önünde söyledim: Türkiye ve bizim diğer ülkelerdeki olası alıcılarımızın isteği olursa, bir doğalgaz boru hattı sistemi daha inşa etme ve Türkiye topraklarında, üçüncü ülkelere, hepsinden önce de, eğer bunu isterlerse, Avrupa ülkelerine satış için bir doğalgaz merkezi oluşturma olasılığını değerlendirebiliriz.”
Rusya Devlet Başkanı, “Beraber oluşturabileceğimiz bu gaz merkezi, sadece bir tedarik alanı olarak değil, aynı anda bir fiyat belirleme alanı olarak da çalışabilir, çünkü fiyatlandırma çok önemli bir konu” dedi ve ekledi:
“Gaz fiyatları şu anda çok yüksek ve biz sizinle fiyatları, herhangi bir siyasi gölge olmadan, normal pazar fiyatları seviyesinde sakin bir biçimde regüle edebiliriz.”
Putin, Rus gazını Avrupa’ya taşıması için tasarlanmış Kuzey Akım boru hatlarının çalışmaz hâlde olmalarına atıfla, “Türkiye’nin, Avrupa için bile, gaz sevkiyatı için en güvenli rota olduğu ortaya çıktı” ifadelerini de kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise şöyle konuştu:
''Akkuyu çok önemli bir adım. Akkuyu'nun birinci türbininin önümüzdeki yılın ilk yarısında açılması dünyada farklı bir ses getirecektir. (Nükleer santral) Sinop'la ilgili bir adım atılabilirse bu tabii çok daha farklı bir çarpan etkisi yapacaktır. (Tahıl koridoru) Tahıl mutabakatını güçlendirerek sürdürmeliyiz.Türkiye ile Rusya'nın bu süreç içinde atacağı adımlar belli çevreleri rahatsız ederken öbür tarafta az gelişmiş ülkeleri de mutlu edecektir.''