13 Şubat Dünya Radyo Günü

UNESCO verilerinden derlenen bilgilere göre, UNESCO'ya üye ülkeler tarafından 2011'de ilan edilen ve 2012'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu tarafından uluslararası BM günü olarak kabul edilen 13 Şubat, "Dünya Radyo Günü" olarak kutlanıyor.

DÜNYA RADYO GÜNÜ NEDİR?
Kısa adı UNESCO olan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu, 25 Ekim-10 Kasım 2011 tarihleri arasında gerçekleşen 36. Genel Konferansı’nda Bilgi ve İletişim Komisyonu tarafından kabul edilen bir öneriyle 13 Şubat’ı Dünya Radyo Günü ilan etmiştir.



RADYONUN GÜCÜ VE ÖNEMİ
Radyo, dünyada en geniş kitleye ulaşan kitle iletişim aracıdır. Aynı zamanda güçlü bir iletişim aracı ve düşük maliyetli bir ortam olarak kabul edilmektedir. Radyo, özellikle uzak topluluklara ve savunmasız kişilere, okuma yazma bilmeyenler, engelliler, kadınlar, gençler ve yoksullar gibi kişilere ulaşmak için uygundur ve insanların eğitim düzeyine bakılmaksızın kamusal tartışmalara müdahale etmek için bir platform sunar.
Ayrıca, radyonun acil durum iletişiminde ve afet yardımında güçlü ve özel bir rolü vardır.

DÜNYA RADYO GÜNÜ’NÜN AMACI
Bu özel gün, radyonun:
Özgür, bağımsız ve çoğulcu bir medya aracı olarak rolünü güçlendirmeyi,
Bilgiye erişimi artırmayı,
Kültürel çeşitliliği ve barışı teşvik etmeyi,
Basın özgürlüğünü desteklemeyi amaçlamaktadır.

Dünya Radyo Günü ilk olarak Eylül 2010’da İspanya tarafından önerildi. Dünya çapındaki yayın derneklerinin de desteğiyle, Kasım 2011’de UNESCO Üye Devletleri tarafından oybirliğiyle kabul edildi.

20 Eylül 2010’da İspanya, İspanyol Radyo Akademisi’nin bir Dünya Radyo Günü oluşturma talebini yerine getirerek dünya genelinde kutlanmak üzere bir günün oluşturulması amacıyla Dünya Radyo Günü’nü önerdi.

Dünya Radyo Günü Doğuyor!
Kasım 2011’de Dünya Radyo Günü, UNESCO’nun tüm Üye Devletleri tarafından kabul edildi. 13 Şubat 2012’de ilk defa Dünya Radyo Günü kutlandı. İtalya’daki Pisa Üniversitesi, ilk Dünya Radyo Günü için bir etkinliğe ev sahipliği yaptı.

Dünya Radyo Günü’nün amacı, radyonun önemi konusunda kamuoyunu bilinçlendirmek ve karar vericileri bilgiye erişim sağlamak için radyoyu kullanmaya teşvik etmek ve yayıncılar arasında uluslararası işbirliğini geliştirmektir.

Radyonun en güzel yanı, günlük hayatımızda hala geçerli ve önemli olmasıdır. Tatil için ya da belki çalışmak için yapılan o uzun yolculuklarda, her zaman orada olan ve sizi asla yarı yolda bırakmayan harika bir arkadaş ve dost gibi radyo hala yanımızda, şarkı söylüyor ve bizi bilgilendiriyor.
Dahası, Radyo radyonun süregelen demokratik değeri, göçmenler, dindarlar, azınlıklar ve yoksullukla boğuşan nüfuslar da dahil olmak üzere, yetersiz hizmet alan gruplar arasında bağlantı için tabandan gelen bir katalizör olarak hizmet etmektir.

Dünya Radyo Günü’nün teması
2025 Dünya Radyo Günü’nün teması “Radyo ve İklim Değişikliği”, radyonun çevresel farkındalık yaratmadaki rolüne odaklanıyor. Radyo, doğal afetler sırasında hızlı bilgi sağlama, iklim değişikliğiyle ilgili bilinç oluşturma ve sürdürülebilir çözümleri yayma açısından kritik bir araçtır.

Radyonun İklim Değişikliği ile Mücadelede Rolü
Radyo, özellikle kırsal bölgelerde ve teknolojik erişimin sınırlı olduğu alanlarda bilgi yaymak için en etkili araçlardan biridir. İklim değişikliği gibi küresel bir sorunla mücadelede radyonun potansiyel katkıları şunlar olabilir:

Bilgilendirme ve Farkındalık Yaratma:
Radyo, iklim değişikliğinin etkileri, sürdürülebilir yaşam tarzları ve çevre dostu uygulamalar hakkında bilgi yayarak toplumda farkındalık yaratabilir.
Özellikle yerel dillerde yayın yaparak, geniş kitlelere ulaşabilir.

Eğitim ve Kapasite Geliştirme:
Radyo programları aracılığıyla çiftçilere, balıkçılara ve diğer topluluklara iklim değişikliğine uyum sağlama yöntemleri öğretilebilir.
Sürdürülebilir tarım uygulamaları, su tasarrufu ve yenilenebilir enerji kaynakları gibi konularda eğitimler verilebilir.

Acil Durum ve Afet Yönetimi:
İklim değişikliğiyle bağlantılı afetler (sel, kuraklık, fırtına vb.) sırasında radyo, hızlı ve güvenilir bilgi aktarımı sağlayarak hayat kurtarabilir.
Afet öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenler hakkında bilgi vererek toplumu hazırlayabilir.

Toplumsal Katılım ve Savunuculuk:
Radyo, yerel toplulukların iklim değişikliğiyle ilgili karar alma süreçlerine katılmalarını teşvik edebilir.
Çevre koruma projeleri ve politikaları hakkında bilgi vererek, dinleyicileri harekete geçmeye teşvik edebilir.

Kültürel ve Yerel Bilginin Korunması:
Radyo, iklim değişikliğine uyum sağlamak için yerel ve geleneksel bilgilerin paylaşılmasında önemli bir rol oynayabilir.
2025 Dünya Radyo Günü, radyonun iklim değişikliği gibi küresel bir soruna karşı nasıl bir araç olabileceğini vurgulayarak, hem yerel hem de uluslararası düzeyde farkındalık yaratmayı hedefleyebilir. Bu özel gün, radyonun gücünü bir kez daha hatırlatmak için harika bir fırsat sunar.

Dünya Radyo Günü’nün Temaları ve Önemi:
2025 – Radyo ve İklim Değişikliği
2024 – Radyo: Bilgilendiren, eğlendiren ve eğiten bir yüzyıl
2023 – Radyo ve Barış
2022 – Radyo ve Güven
2021 – Yeni Dünya, Yeni Radyo
2020 – Biz Çeşitlilik’iz, Biz Radyo’yuz

Her yıl farklı bir tema ile kutlanan bu gün, şu konulara dikkat çeker:
Barış ve Demokrasi: Radyo, özellikle kriz bölgelerinde bilgiye erişim sağlayarak barışı ve halkın sesini duyurmayı destekler.
Çeşitlilik ve Kapsayıcılık: Yerel dillerde yayın yapan radyolar, kültürel kimliği koruma konusunda önemli rol oynar.
Eğitim ve Farkındalık: Radyo, dünyada milyonlarca insan için eğitim, farkındalık ve bilgiye en kolay erişim yollarından biridir.
Radyoyu kim icat etti?
1860’larda İskoç fizikçi James Clerk Maxwell radyo dalgalarının varlığını öngördü ve 1886’da Alman fizikçi Heinrich Rudholph Hertz, elektrik akımındaki hızlı değişimlerin, ışık ve ısınınkine benzer radyo dalgaları biçiminde uzaya yansıtılabileceği olasılığını önerdi.

İtalyan bir mucit olan Guglielmo Marconi 1899’da ilk pratik radyo cihazını icat etti ve iletişiminin uygulanabilirliğini kanıtladı. İlk radyo sinyalini 1895’te İtalya’ya gönderdi ve aldı. 1899’da ilk kablosuz sinyali İngiliz Kanalı’na gönderdi ve iki yıl sonra İngiltere’den Newfoundland’a telgrafla gönderilen “S” harfini aldı. Bu, 1902’de ilk başarılı transatlantik radyotelgraf mesajıydı.

Radyo Günü ve Radyonun Tarihçesi
Radyo zaman içinde kullanımını sürdüren bir mecradır. Bilgi sağlamak, insanları eğitmek, kültürler arasında ifadeye izin vermek ve elbette en sevdiğimiz tüm müzikleri çalmak için bir platformdur. Teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin, özellikle doğal veya insan kaynaklı afetlerin meydana geldiği durumlarda radyo yeri doldurulamaz bir ortamdır.
Tarihte birçok insan radyo dalgalarını ve frekanslarını mükemmelleştirmeye katkıda bulundu, ancak radyo üzerinden iletişimin uygulanabilirliğini kanıtlayan İtalyan mucit Guglielmo Marconi oldu. 1895’te İtalya’dan tarihteki ilk radyo sinyali üzerinden bir telgraf gönderip aldı.

Amerika’daki ilk radyo istasyonu 1919’da Pittsburgh’da kuruldu ve FM radyo 1939’da piyasaya çıktı. Radyo yayıncılığı, internet üzerinden radyo akışının başladığı 1994 yılında dijital hale geldi.

2011 yılında UNESCO Genel Konferansı’nın 36. oturumunda 13 Şubat Dünya Radyo Günü olarak ilan edilmiştir. Bu tarih, 13 Şubat 1946’da kurulan Birleşmiş Milletler uluslararası yayın hizmetinin kuruluş yıldönümü olduğu için UNESCO genel müdürü tarafından seçilmiştir.

Pahalı içerik veya videografi kullanmadan radyo, günümüzde eğlence, yerel haberler, spor güncellemeleri, tartışmalar, harika müzikler sunan ve pazarlama için etkili bir yol olan tek yayın aracıdır. Bugün en sevdiğiniz radyo istasyonunu açın ve keyfini çıkarın!

Radyo herkese ulaşıyor
Radyo, diğer tüm yayın araçlarından daha uzun süredir bizimle birlikte. Bu, diğer teknolojilerin çoğundan daha fazla insanın buna erişimi olduğu anlamına gelir. Her yıl Dünya Radyo Günü’nde bu alandaki uzmanlar, izole topluluklara nasıl ulaşılacağını bulmak için bir araya geliyor. Dünya Radyo Günü, ne kadar merkezi veya uzak olursa olsun herkesin bilgiye erişmesini sağlar.

Radyo ücretsizdir
Haber, bilgi ve eğlence almanın birçok yolu vardır. Kablolu televizyondan veya internetten alıyorsanız, muhtemelen bunun için ödeme yapmanız gerekir. Radyoda öyle değil. Arabanızda, bir kafede ve hatta asansörlerde ücretsiz olarak alabilirsiniz. Dünya Radyo Günü, bu yayının mümkün olan en kaliteli programlama ile devam etmesini sağlar.

Radyo Günü’nü neden kutlarız?
Dünya Radyo Günü, zamansız ortamı korumak ve radyonun önemi konusunda farkındalık yaratmak için kutlanmaktadır. İnsanlar ve medya, bilgi yaymak, ağ oluşturmak ve dünya çapında iletişimi geliştirmek için radyoyu kullanmaya teşvik edilir.

Dünya Radyo Günü’nü hangi ülke başlattı?
İlk olarak İspanya tarafından Eylül 2010 yılında önerilen Dünya Radyo Günü, UNESCO tarafından 3 Kasım 2011’de 36. konferansı sırasında kararlaştırıldı ve 2012 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 13 Şubat’ı Dünya Radyo Günü olarak ilan etti.

FM ne demek?
İngilizce kelimelerin birleşimiyle oluşan FM ifadesi Türkçe’de “bir tür radyo dalgası” anlamına gelir. Frekans modülasyonu (Frequency modulation – FM), dalganın anlık frekansını değiştirerek bir taşıyıcı dalgadaki bilgilerin kodlanmasıdır.

Radyo Hakkında 6 Şaşırtıcı Gerçek
En güçlü radyo istasyonu; WLW (700KHz AM), gece boyunca dünyanın yarısını kapsayabildi.
Radyo aracılığıyla indirilebilir video oyunları; 1980’lerde radyo üzerinden yayınlanan sesler, dinleyiciler tarafından bilgisayarlarda oynatılabilen ve indirilebilir video oyunları sağlayan kasetlere kaydedildi.
Dinleyici özerkliği; Bir radyo istasyonu 2005 yılında ‘Rock’s Ultimate Super Group’u oluşturmak için 3.500 müzikseverle anket yaptı – en iyi müzisyenler enstrümanlarına göre seçildi ve kazanan Led Zeppelin oldu.
Işıklar kapalı; 28 Eylül 2006’da Reykjavik Belediye Meclisi tüm şehir ışıklarını yarım saatliğine kapatmayı kabul ederken, ünlü bir astronom ulusal radyoda takımyıldızları ve yıldızlardan bahsetti.
Japon imparatorunun sesi; 15 Ağustos 1945’te Japon halkı, imparatorlarının sesini radyoda ilk kez, II. Dünya Savaşı sırasında Japonya’nın teslim olduğunu duyurduğu bir ses kaydı ile duydu.
Türkiye’de Günlük Radyo Dinleme Süresi; Türkiye’de ilk radyo yayını 6 Mayıs 1927’de gerçekleştirildi. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) verilerine göre, Türkiye’de günlük radyo dinleme süresi ortalama 1 saat 43 dakika. Radyo Türkiye’de en çok Ege ve İç Anadolu bölgesinde dinlenirken, hafta içi sabah işe gidiş ile işten çıkış saatleri radyonun en yoğun dinlenildiği saat dilimleri olarak dikkati çekiyor.
2025 Dünya Radyo Günü ne zaman, hangi güne denk geliyor?
Yüz yılı aşkın bir geçmişe dayanan radyo, en güvenilir ve yaygın olarak kullanılan medyalardan biri olmaya devam ediyor.
Son dünya olayları ve COVID-19 salgını, sosyal medyada hızla yayılan yanlış içeriğin dolaşımıyla körüklenerek, genel olarak medyaya olan güveni sarstı. Ancak araştırmalar, internete ve sosyal ağlara olan güvende küresel bir düşüş olduğunu ortaya koyarken, haberlere olan genel güvende bir artış olduğunu gösteriyor. Ve birçok vatandaş radyoya diğer medyalardan daha fazla güveniyor.
2025 – 13 Şubat Perşembe
2026 – 13 Şubat Cuma
Dünya Radyo Günü her yıl 13 Şubat’ta kutlanır. Radyo, geçmişten günümüze en dayanıklı ve geniş kapsamlı iletişim aracı olmaya devam ediyor. 2025 yılı için ise 13 Şubat, Perşembe gününe denk geliyor.



Radyo ve Gelecek
Teknolojik gelişmelerle internet ve podcastler hızla yaygınlaşıyor olsa da radyo, her kesime ulaşma kolaylığı ve düşük maliyeti ile hâlâ önemli bir yer tutuyor. Dünya Radyo Günü, dijital çağda bile radyonun hayatımızdaki güçlü etkisini hatırlatma görevini üstleniyor.

İlham Verici Mesajlar
“Radyo, bizi uzak diyarlara bağlayan ve yaşam hikayelerini sesle anlatan bir sihirdir. Dünya Radyo Günü’nü kutluyor, radyo dalgalarında buluşmayı diliyoruz!”

“Sesi olmayanlara ses, bilgiyi arayanlara bir ışık… Dünya Radyo Günü’nü, hepimizin bir parçası olduğu bu büyülü dünyanın gününü kutluyoruz!”

Bu özel günde, size ilham veren bir radyo programı ya da yayını düşünerek bu sihirli medyayı daha çok değerlendirebilirsiniz!

“Radyo, iklim değişikliğiyle mücadelede bilginin ve umudun sesidir. 2025 Dünya Radyo Günü kutlu olsun!”

“İklim değişikliğine karşı harekete geçmek için radyonun gücünü kullanalım. Dünya Radyo Günü’nüz kutlu olsun!”

“Radyo, sürdürülebilir bir gelecek için bilgiyi yayar. 2025 Dünya Radyo Günü’nde iklim değişikliğine dikkat çekiyoruz!”

13 şubat Dünya Radyo Günü kutlu olsun…